የአዲስ ዓመትን በዓል ምክንያት በማድረግ ዜቲኢ ኮርፖሬሽን በአዲስ አበባ የተለያዩ ክፍለከተሞች ለሚገኙ 70 ችግረኛ ቤተሰቦች የአዲስ ዓመት ድጋፍ አበረከተ፡፡
ባለፈው ማክሰኞ በአዲስ ዓመት ዋዜማ ዜድቲኤ ባደረገው ድጋፍ ለእያንዳንዱ ቤተሰብ አንድ እሽግ ደብተርና አምስት ኪሎ ስጋ የሰጠ ሲሆን በዕለቱ ህፃናትና ቤተሰቦች በኮርፖሬሽኑ ድጋፍ መደሰታቸውን ተናግረዋል፡፡
የዜቲኢ ሥራ አስኪያጅ ሚ/ር ሃን ኤችአር ድጋፉን አስመልክተው ሲናገሩ፤ “ዜቲኢ በመሰረተ ልማት አቅርቦት ስራ ላይ የተሰማራ ኩባንያ ብቻ ሳይሆን፤ ከማህበረሰቡ ጋር በጥብቅ የተቆራኘና የህዝቦችን አቅም በማጐልበት የሚያምን ነው” በማለት ኩባንያው ለመላው የኢትዮጵያ ህዝብ በደስታና በብልጽግና የተሞላ አዲስ ዓመት እንደሚመኝ ገልፀዋል ያሉት የጉለሌ ክፍለከተማ የሰራተኛ ቢሮ ሥራ አስኪያጅ ወይዘሮ መሰረት መንገሻ በበኩላቸው፤ “የዜቲኢን ድጋፍ በደስታ የምንቀበለው ነው፡፡” “ድጋፉ ኮርፖሬሽኑ ከኢትዮጵያ ህዝብ ጋር ያለውን ቅርርብና የህዝቡን አቅም በማጐልበት ረገድ የድርሻውን ለማበርከት ያለውን በጐ ፈቃድ ያሳያል።” ብለዋል - የዜቲኢ ድጋፍ ወደፊትም እንደሚቀጥል ያላቸውን ምኞት በመግለጽ፡፡

በሙዚቃው በመንቀሳቀስ የ11 ዓመታት ልምድ ያለው ዛዮን ሬብልሥ የሙዚቃ ባንድ የአዲስ አልበም “ፕሮቫ” ለአዲስ ዓመት ገበያ አቀረበ፡፡
ዛዮን ሬብልሥ የሙዚቃ ባንድ ለገበያ ያበቃው ፕሮቫ አልበም አራት ዘፈኖች ያሉት ሲሆን፤ ሚክሲንግና ማስተሩን ናቲ ሲምስ እንደሰራው ታውቋል፡፡ ከአራቱ ዘፈኖች የመጀመሪያው ‹‹አዲስ ዓመት›› የተባለው እና ጭብጡ አዲስ ተስፋ አዲስ ትውልድ በሚል የተሰራ ሲሆን ግጥምና ዜማ የሰሩት ዛዮን ሬብልሥ እና ናቲ ሲምስ ናቸው፡፡ ሁለተኛው ‹‹አፍሪካ›› በሚል ለአፍሪካ ህብረት 50ኛ ዓመት የወርቅ ኢዮቤልዮ የተሠራ ዘፈን ሲሆን፤ ግጥምና ዜማውን በመሥራት ዛዮን ሬብልሥ፣ ናቲ ሲምስ እና ዶቭ ቤንጂ ተሳትፈዋል፡፡
ሦስተኛው፤ ‹‹ላቭ ዊዝ ዋት ዊ ኒድ›› የተባለው ዘፈን ሲሆን፤ በዩቲዩውብ ተጭኖ ከሁለት ሺ አምስት መቶ በላይ ተመልካች ያገኘ ነው፡፡ በዚሁ ዘፈን ግጥምና ዜማ ሥራ ላይ ዛዮን ሬብልሥ፣ ናቲ ሲምስ እና ዶ/ር ቢ (ብሩክ ቦካ) ተሳትፈዋል፡፡ አራተኛው ዘፈን ‹‹ሳባዊት›› በሚል የተዘጋጀ ሲሆን፤ ግጥምና ዜማውን የሰሩት ዛዮን ሬብልሥ እና ናቲ ሲምስ ናቸው፡፡
ዛዮን ሬብልሥ የሙዚቃ ቡድን ሁሉንም ዓይነት ሙዚቃ ይሰራሉ፡፡ ሬብልስ የተባሉት ለአገራቸው መልካም እና ጥሩ ነገሮች በማሰብ ያዳበሩት የታጋይነት መንፈስ ሲሆን በተለይ በሬጌ ሙዚቃቸው የተካኑና ጥሩ መልዕክት እና አህጉራዊ አጀንዳ ያላቸው ዘፈኖችን በመሥራት ከፍተኛ ልምድ ያዳበሩ ናቸው፡፡ በዛዮን ሬብልሥ የሙዚቃ ቡድን ያሉት ዘፋኞች ውቅያኖስ ፍቅሩ፣ ቴዎድሮስ ኃይሌ እና ይስሃቅ ኤልያስ ናቸው፡፡ ባለፉት አምስት ዓመታት በአዲስ አበባ፣ በድሬደዋ እና በሀዋሣ በርካታ ተመልካች ያገኙ የሙዚቃ ዝግጅቶችን የሠራው ዛዮን ሬብልሥ የሙዚቃ ቡድን ከተለያዩ የሀገር ውስጥና የውጭ ሀገር አርቲስቶች ጋር በመሥራትም ይታወቃል፡፡
አራት ዘፈኖች ያሉበት የዛዮን ሬብልሥ ፕሮቫ አልበም በ2006 ዓ.ም ለገበያ የሚበቃው ሙሉ ዓልበም ማስተዋወቂያ እንደሆነ ተገልጿል፡፡

ወደ 20ኛው የዓለም ዋንጫ ለመብቃት ለጥሎ ማለፍ ምእራፍ ከደረሱ 10 የአፍሪካ ብሄራዊ ቡድኖች የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በእግር ኳስ ደረጃው፤ በፕሮፌሽናል ተጨዋቾቹ ብዛትና በዝውውር ገያው የዋጋ ተመኑ ዝቅተኛው መሆኑን ከትራንስፈርማርኬት ድረገፅ ያገኛናቸው አሃዛዊ መረጃዎች ያመለክታሉ፡፡
ኢትዮጵያ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 102 በአፍሪካ 27
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 5
የዝውውር ገበያ ተመን -775ሺ ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 25.20
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 321
አልጄርያ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 34 በአፍሪካ
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 19
የዝውውር ገበያ ተመን -51.5 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26.8
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 300
አይቬሪኮስት
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 18 በአፍሪካ 1
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 25
የዝውውር ገበያ ተመን -135 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26.9
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 772
ናይጄርያ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 35 በአፍሪካ 5
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 18
የዝውውር ገበያ ተመን -56 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 24.10
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 362
ጋና
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 24 በአፍሪካ 2
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 34
የዝውውር ገበያ ተመን -77 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 25.20
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 725
ኬፕቨርዴ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 36 በአፍሪካ 6
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 25
የዝውውር ገበያ ተመን -16.5 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26.5
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 244
ግብፅ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 61 በአፍሪካ 11
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 11
የዝውውር ገበያ ተመን -29 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26.5
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 880
ቡርኪናፋሶ
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 48 በአፍሪካ 7
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 26
የዝውውር ገበያ ተመን -235 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26.7
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 535
ሴኔጋል
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 78 በአፍሪካ 17
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 26
የዝውውር ገበያ ተመን -97.5 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 25.5
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 247
ካሜሮን
የፊፋ ወርሃዊ ደረጃ- በዓለም 51 በአፍሪካ 8
የፕሮፌሽናል ተጨዋቾች ብዛት- 28
የዝውውር ገበያ ተመን -125 ሚሊዮን ፓውንድ
የቡድኑ አማካይ እድሜ- 26
የኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ብዛት- 498

  ========

የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ባለፉት ሁለት ዓመታት ከፍተኛ ስኬት በማግኘት በአገሪቱ እግር ኳስ ላይ መነቃቃትን ፈጥሯል፡፡ ዋልያዎቹ በሚል ስሙ የታወቀው ይህ የእግር ኳስ ትውልድ ለዓለም ዋንጫ ለማለፍ 180 ደቂቃዎች ቀርተውታል፡፡ ዋልያዎቹ ከ31 ዓመታት በኋላ ለአፍሪካ ዋንጫ በማለፍ በ29ኛው አፍሪካ ዋንጫ ለመሳተፍ በቅተዋል፡፡ በሚቀጥለው ዓመት ደግሞ በደቡብ አፍሪካ በሚስተናገደው የአፍሪካ አገራት ሻምፒዮንሺፕ “ቻን” ተሳታፊ ናቸው፡፡ በዋልያዎቹ አስደናቂ ጥረት 2005 ዓ.ም በኢትዮጵያ እግር ኳስ ታሪክ ትልቁ ስኬት እንዲመዘገብ ሆኗል፡፡ የዚህ ትውልድ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን ተጨዋቾች የአገሪቱን የእግር ኳስ ደረጃ ብቻ አላሻሻሉም፡፡ በኢትዮጵያ እግር ኳስ የፕሮፌሽናሊዝም ጉዞ ፈር ቀዳጅ ለውጦችን እየፈጠሩ ናቸው፡፡ ብዙዎቹ የዋልያዎቹ አባላት ባገኙት ውጤት ልክ በገንዘብ ሽልማት ከ300 እስከ 450ሺ ብር በመሰብሰብ የላባቸውን ዋጋ እያገኙ ነው፡፡ በፕሮፌሽናል ተጫዋችነት ወደ 6 የተለያዩ አገራት ወደ የሚገኙ ክለቦች በመሰማራት ከፍ ያለ ደሞዝና ጥቅም በማግኘትም በዝውውር ገበያው ተፈላጊነታቸው እየጨመረ የመጣ ነው፡፡ ለመሆኑ ዋልያዎቹ ባለፉት ሁለት ዓመታት ያሳለፉት የእግር ኳስ ገድል ምን መልክ ነበረው? በአፍሪካ ዋንጫ እና የማጣርያ ውድድሮች ምን ታሪክ ሠሩ? በዓለም ዋንጫ በሁለት ዙር ማጣርያዎች 8 ብሔራዊ ቡድኖችን ጥለው ያለፉበት ጉዞ ምን ይመስላል?
ከ31 ዓመታት በኋላ በአፍሪካ ዋንጫ
ዋልያዎቹ ከ31 ዓመታት በኋላ ኢትዮጵያን ወደመሠረተችው አህጉራዊ ውድድር በመመለስ ደቡብ አፍሪካ ላስተናገደችው ለ29ኛው የአፍሪካ ዋንጫ ያለፉት በቀላሉ አልነበረም፡፡ በመጀመርያ የማጣሪያ ምዕራፍ ከቤኒን ጋር በጥሎ ማለፍ ተደልድለው በሜዳቸው 0ለ0 ሲለያዩ፣ በአበበ ቢቂላ ስታድየም የተደረገው ጨዋታ ጐል ማግባት ያልተቻለበት መሆኑ በወቅቱ የነበሩትን ቤልጅማዊ ዋና አሰልጣኝ ቆም ሴንትፌንት እና ምክትላቸውን ሰውነት ቢሻው ያስተቸ ነው፡፡ በመልሱ ቤኒን ላይ ሲጫወቱ 1ለ1 አቻ ሆኑ፡፡ ጐሏን ያስቆጠረው አዳነ ግርማ ነበር፡፡ ስለሆነም ከሜዳ ውጭ ባገባ በሚለው የአሸናፊ መለያ ህግ ወደቀጣዩ ምእራፍ ተሸጋገሩ፡፡ወደ አፍሪካ ዋንጫ ወደየሚያሳልፈው የመጨረሻው ምእራፍ ማጣርያ የተገናኙት ከጐረቤት አገር ሱዳን ጋር ነበር፡፡ በመጀመሪያው ጨዋታ ዋልያዎቹ በሜዳቸው ሱዳንን 2ለ0 ነበር ያሸነፉት፡፡ በመልሱ ጨዋታ ካርቱም ላይ ሲገናኙ እጅግ አስጨናቂ በነበረበት ጨዋታ 5ለ3 ተሸነፉ፡፡ በአጠቃላይ የደርሶ መልስ ጨዋታዎቹ ውጤት 5ለ5 እኩል ሆነ፡፡ ለ29ኛው የአፍሪካ ዋንጫ የሚያልፈው ብሔራዊ ቡድን ከሜዳው ውጭ ብዙ ባገባ በሚለው ተለየ፡፡ በሁለቱ የአፍሪካ ዋንጫ ማጣርያዎች በዋልያዎቹ የተሰበረ መጥፎ ሪከርድ ነበር፡፡ ከሜዳ ውጭ ወሳኝ ጐሎችን በማግባት ውጤታማ መሆን ስለተቻለ ነው፡፡ በዚህም የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ከ31 ዓመታት በኋላ በአፍሪካ ዋንጫ ለመሳተፍ በቃ፡፡ በ29ኛው የአፍሪካ ዋንጫ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በምድብ 3 ከናይጀሪያ ከቡርኪናፋሶ እና ዛምቢያ ጋር ተመደበ፡፡ በመጀመርያ ጨዋታ ከዛምቢያ ጋር 1ለ1 አቻ ወጣ ከዚያም በሁለተኛ ጨዋታው በቡርኪናፋሶ 4ለ0 እንዲሁም በመጨረሻው የምድቡ ጨዋታ በናይጀሪያ 2ለ0 ተሸነፈ፡፡ በዚህ ውጤቱ መሰረትም በምድብ 3 የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን ባስመዘገበው 1 ነጥብና 6 የግብ እዳ የመጨረሻ ደረጃ ይዞ ከአፍሪካ ዋንጫው በግዜ ተሰናበተ፡፡ ዋልያዎቹ በአፍሪካ ዋንጫ መሳተፋቸው ትልቅ ውጤት ነበረው፡፡ የመጀመርያው በደቡብ አፍሪካ የሚገኙ ስደተኛ ኢትዮጵያውያን ለውድድሩ ከፍተኛ ድምቀት በማላበስ ለዋልያዎቹ ያስገኙት ትኩረት ነው፡፡ በሌላ በኩል ብሔራዊ ቡድኑ በምድቡ የመክፈቻ ጨዋታ ከዛምቢያ 1ለ1 አቻ ሲለያይ ለኢትዮጵያ የተመዘገበችው የአዳነ ግርማ ብቸኛ ጐል በአፍሪካ ዋንጫ ውድድር ከ33 ዓመት በኋላ የተመዘገበች ነበረች፡፡ የዋልያዎቹ አባላት በደቡብ አፍሪካ፣ በሰሜን አፍሪካ፣ በምስራቅ አውሮፓ ክለቦች በመፈለግ የፕሮፌሽናል እግር ኳስ ጉዟቸው የተሟሟቀው በአፍሪካ ዋንጫ በነበራቸው ተሳትፎ ነው፡፡
በሁለት ዙር የዓለም ዋንጫ ማጣርያዎች
ለ20ኛው የዓለም ዋንጫ ለማለፍ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን ወደ ማጣርያ ሲገባ በመጀመሪያ ዙር ለጥሎ ማለፍ ጨዋታ የተደለደለው ከጐረቤት አገር ሶማሊያ ጋር ነበር፡፡ የመጀመሪያው ጨዋታ በጅቡቲ ሲደረግ ውጤቱ 0ለ0 ነበር፡፡ ይህ ውጤት ስፖርት አፍቃሪውን ተስፋ ለማስቆረጥ የተፈታተነ ነበር፡፡ በመልሱ ጨዋታ አዲስ አበባ ላይ 5ለ0 ሶማሊያን ያሸነፉን ዋልያዎች ወደ ሁለተኛው ዙር የምድብ ማጣርያ ምዕራፍ ተሸጋገሩ፡፡ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በምድብ 1 ከደቡብ አፍሪካ፣ ከቦትስዋና እና ከመካከለኛው አፍሪካ ነበር የተደለደለው፡፡ በምድቡ የመጀመሪያ ጨዋታ በሩስተንበርግ ሮያል በፎኬንግ ስታድዬም ከደቡብ አፍሪካ ጋር 1ለ1 አቻ በመለያየት ጥሩ ጅማሬ አደረጉ፡፡ ከሜዳ ውጭ ደቡብ አፍሪካ ላይ ጐሉን ያስቆጠረው ሳላዲን ሰኢድ ነበር፡፡ በ2ኛው የምድብ ጨዋታ ዋልያዎቹ በአዲስ አበባ ስታድዬም መካከለኛው አፍሪካ ሪፖብሊካን በማስተናገድ 2ለ0 አሸንፈው ምድቡን በአንደኛነት መምራት ጀመሩ፡፡ በዚህ ጨዋታ ላይም ሁለቱንም ጐሎች ከመረብ ያዋሃደው ሳላዲን ሰኢድ ነው፡፡ ከዚያም በ3ኛው የምድብ ጨዋታ አዲስ አበባ ላይ ቦትስዋናን ገጠሙ፡፡ በጌታነህ ከበደ ጐል 1ለ0 በማሸነፍ መሪነታቸውን አጠናክረው ቀጠሉ፡፡ ከዚያ በኋላ በ4ኛው የምድብ ጨዋታ ከቦትስዋና ጋር ዋልያዎቹ በዋና ከተማዋ ጋብሮኒ ሎባታሴ ስታድዬም ተገናኝተው 2ለ1 ከሜዳ ውጭ አሸንፈው ነበር፡፡ አንዱን ጐል ሳላዲን፣ ሌላኛው ጌታነህ አስቆጥረዋል፡፡ በዚሁ ጨዋታ በሁለት ቢጫ ካርድ ቅጣቱ መሰለፍ ያልነበረበት ምን ያህል ተሾመ ተሰልፎ ነበር፡፡ ኢትዮጵያ በፊፋ ህገ ደንብ ተቀጪ ሆና 3 ነጥብ 3 ነጥብ ተቀነሰባትና ሙሉ ሶስት ነጥብ እና የ3ለ0 ውጤት ለቦትስዋና እንዲሰጥ ተወስኗል፡፡ ከዚያ አሳዛኝ ጥፋትና ቅጣት በፊት የምድቡ 4ኛ ጨዋታ አዲስ አበባ ላይ ከደቡብ አፍሪካ ጋር የተደረገው ነበር፡፡ ዋልያዎቹ በሜዳቸው ደቡብ አፍሪካን 2ለ1 አሸነፉ፡፡ 1 ጐል ጌታነህ ከበደ ሲያስቆጥር የማሸነፊያውን ጐል ደግሞ የደቡብ አፍሪካው ተጫዋች መረብ ላይ ያገባው ነበር፡፡ ይሁንና ከምድቡ በመሪነት ማለፉን ለማረጋገጥ የምድቡ የመጨረሻ ዙር ጨዋታዎች መጠበቅ ነበረባቸው፡፡ ባለፈው ቅዳሜ በኮንጎ ብራዛቪል የምድብ 1 የመጨረሻ ጨዋታቸውን ከሴንተራል አፍሪካ ሪፖብሊክ ጋር ተደረገ፡፡ በሳላዲን ሰኢድ እና በምንያህል ተሾመ ጐሎች 2ለ1 በማሸነፍ ምድብ 1 ላይ በመሪነት ጨረሱ፡፡
የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በምድብ 1 የደረጃ ሰንጠረዥ በ6 ጨዋታዎች ምንም ሳይሸነፍ በ1 ጨዋታ በቅጣት 3 ነጥብ ተቀንሶበት በ13 ነጥብና በ2 የግብ ክፍያ መሪ በመሆን ለቀጣዩ ምእራፍ በቅቷል፡፡ ዋልያዎቹ በምድብ ማጣርያውን ያለፉበት ሂደት አስደናቂ ልዩ የሚሆነው በተመሳሳይ የተሳትፎ ታሪክ ትልቁ ውጤት በመሆኑ ነው፡፡ ከቅድመ ማጣሪያው ከተነሱ ዝቅተኛ ደረጃ ያላቸው 24 ብሔራዊ ቡድኖች ለመጨረሻው የጥሎ ማለፍ ምዕራፍ የደረሰው የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ብቻ መሆኑ ደግሞ ሌላው ስኬት ነው፡፡ እስከ ምድብ ማጣርያው በአጠቃላይ 8 ጨዋታዎችን አድርገዋል፡፡ 5 ጨዋታዎችን ድል አደረጉ፡፡ አራቱን በሜዳ አንዱን ከሜዳው ውጭ ነው፡፡ በ2 ጨዋታዎች አቻ ወጡ፡፡ ሁለቱንም ከሜዳ ውጭ ነበር፡፡ እንደ ሽንፈት የተቆጠረው ግጥሚያ ሁለት ቢጫ ካርድ ያየ ተጨዋች በመሰለፉ የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን በመጀመርያ 2ለ0 አሸንፎ ለቦትስዋና በቅጣት በፎርፌ 3ለ0 እንዲሸነፍ የተደረገበት ነው፡፡ በስምንቱ ጨዋታዎች በተጋጣሚዎቹ ላይ 13 ጎሎች ያስመዘገበው ብሄራዊ ቡድኑ የተቆጠረበት ግብ 6 ሲሆን በእያንዳንዱ ጨዋታ በአማካይ 1.63 ጎሎች እንደሚያገባ እና 0.75 ጎል ሊገባበት እንደሚችል የፊፋ ስታስቲካዊ ስሌት ያመለክታል፡፡ ከስምንቱ የዓለም ዋንጫ ማጣርያ ግጥሚያዎች ሁሉንም በመሰለፍ ለ709 ደቂቃዎች የተጫወተው አበባው ቡጣቆ ነው፡፡ ስዩም ተስፋዬ በ7 ጨዋታዎች ለ575 ደቂቃዎች በመሰለፍ ከፍተኛውን አስተዋፅኦ አድርጓል፡፡ ሳላሃዲን ሰኢድ በ6 ጨዋታዎች ለ540 ደቂቃዎች በመሰለፍ አራት ጎሎች ያገባ ሲሆን ሌሎቹ በ6 ጨዋታዎች ያገለገሉት 446 ደቂቃዎች ተሰልፎ ሁለት ያገባው ሽመልስ በቀለ እና ለ540 ደቂቃዎች የተጫወተው አምበሉ ደጉ ደበበ ናቸው፡፡ አይናለም ሃይሉ፤ አስራት መገርሳ፤ አዲስ ህንፃ እና ምንያህል ተሾመ እያንዳንዳቸው በ5 ጨዋታዎች ለብሄራዊ ቡድኑ በመሰለፍ ከ425 እስከ 450 ደቂቃዎች ግልጋሎት የሰጡ የዋልያዎቹ አባላት ናቸው፡፡
ለዓለም ዋንጫ 180 ደቂቃዎች ጉዳይ
ኢትዮጵያ ለዓለም ዋንጫ የመጨረሻ የጥሎ ማለፍ ማጣሪያ በመብቃቷ በውድድሩ የተሳትፎ ታሪክ ትልቅ ውጤት ሆኖ ተዘመግቧል፡፡ በታሪካዊው የጥሎ ማለፍ ምዕራፍ የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ከአፍሪካ 10 ብሔራዊ ቡድኖች አንዱ ሆኗል፡፡ የ3ኛው ዙር ወደ ዓለም ዋንጫ የጥሎ ማለፍ ድልድል ለ10ሩ ብሔራዊ ቡድኖች የሚወጣው ከሳምንት በኋላ በካይሮ ሲሆን የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን ከምዕራብና ከሰሜን አፍሪካ ብሔራዊ ቡድኖች የሚገናኝበት እድል ያመዝናል፡፡ ብራዚል በ2014 እኤአ በምታስተናግደው 20ኛው የዓለም ዋንጫ ለመሳተፍ በዓለም ዙርያ ከሚገኙ 6 ኮንፌደሬሽኖች የተውጣጡ 203 አገራት መካከል በተለያዩ የማጣርያ ምእራፎች ሲደረግ የቆየው ፉክክር 34 ወራትን አስቆጥሯል፡፡ ይሄው የማጣርያ ሂደት ሊጠናቀቅ 2 ወራት ቀርቶታል፡፡ በአዘጋጅነት ያለፈችውን ብራዚል ጨምሮ ጃፓን፤ አውስትራሊያ፤ ኢራንና ደቡብ ኮርያ ለ20ኛው ዓለም ዋንጫ ማለፋቸውን ያረጋገጡ ናቸው፡፡ በቀረው የ27 ብሄራዊ ቡድኖች የዓለም ዋንጫ የተሳትፎ ኮታ በስድስቱ ኮንፌደሬሽኖች 67 አገራት የማለፍ እድል እንደያዙ ናቸው፡፡ በዓለም ዋንጫ የተሳትፎ ኮታ መሰረት ለአፍሪካ ዞን የተሰጠው እድል ለ5 ብሄራዊ ቡድኖች ነው፡፡ እነዚህን 5 ብሄራዊ ቡድኖች ለመለየት በአፍሪካ ዞን የሚደረገው የመጨረሻ ጥሎ ማለፍ ምእራፍ ከ5 ሳምንት በኋላ በመጀመርያ ጨዋታዎች ይጀመራል፡፡
በአፍሪካ ዞን የምድብ ማጣርያ ከ10 ምድቦች በመሪነት ያለፉት 10 ቡድኖች ታውቀዋል፡፡ እነሱም ግብፅ፤ አልጄርያ፤ አይቬሪኮስት፤ ጋና፤ ኢትዮጵያ ፤ ኬፕቨርዴ፤ ጋና፤ ቡርኪናፋሶ፤ናይጄርያ፤ ሴኔጋል እና ካሜሮን ናቸው።
ከሳምንት በኋላ ለአስሩ ብሔራዊ ቡድኖች ወደ የዓለም ዋንጫ የጥሎ ማለፍ ጨዋታ ድልድል በካይሮ ከተማ ሲመጣ ከቀናት በኋላ በሚታወቀው የፊፋ ወርሃዊ የእግር ኳስ ደረጃ መሠረት ነው፡፡ በደረጃ ሰንጠረዥ ከፍተኛ እርከን ላይ የሚገኙ 5 ብሄራዊ ቡድኖች በአንድ የእጣ ማሰሮ ሌሎች ዝቅተኛ እርከን ላይ የሚገኙ ብሄራዊ ቡድኖች በሁለተኛ ማሰሮ እንዲቀመጡ ይደረጋል፡፡ በማሰሮ 1 አይቬሪኮስት፤ ጋና፤ አልጄርያ፤ ናይጄርያና ኬፕቨርዴ አይስላንድ እንዲሁም በማሰሮ 2 ቡርኪናፋሶ፤ ካሜሮን፤ ግብፅ፤ ሴኔጋል እና ኢትዮጵያ ሊቀመጡ ይችላሉ፡፡ በዚህ መሰረት የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን ወደ የዓለም ዋንጫ በሚያሳልፈው ጥሎ ማለፍ ከአይቬሪኮስት፤ ከጋና፤ ከአልጄርያ፤ ከናይጄርያ ውይም ከኬፕቨርዴ አይስላንድ ጋር የሚገናኝበት ሁኔታ የሚፈጠር ይመስላል፡፡ በደርሶ መልስ የጥሎ ማለፍ ጨዋታዎች ላይ የማሸነፍ እድል ቡድኖች እኩል 50 በመቶ ይሆናል፡፡ በዓለም አቀፉ ‹አርኢቺ ስፖርት ሶከር ስታትስቲክስ ፋውንዴሽን› የመረጃ መዝገብ መሰረት የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በኢንተርናሽናል ጨዋታዎች ባለው ታሪክ መነሻነት የሚያገኘውን ውጤት ለመገመትም ይቻላል፡፡ ስለሆነም የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን በጥሎ ማለፍ ሊገናኛቸው ከሚችላቸው 9 ብሄራዊ ቡድኖች ጋር ያለው የማሸነፍ ስኬት በመቶኛ ሲሰላ የሚከተለውን ይመስላል፡፡ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን በግምታዊ የጥሎ ማለፍ የጨዋታ ድልድል ላይ በማሰሮ 1 ሲደለደል ከአልጄርያ ጋር 50 በመቶ፤ ከአይቬሪኮስት ጋር 33.33 በመቶ፤ ከናይጄርያ ጋር 16.67 በመቶ፤ ከጋና ጋር 50 በመቶ የማሸነፍ እድል ሲኖረው ከኬፕቨርዴ ጋር በታሪክ ተገናኝቶ ስለማያውቅ ለመገመት ያስቸግራል፡፡ በተቀረ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ቡድን አብሮ በማሰሮ 2 ለድልድል ከተመደበባቸው ቡድኖች ጋር የሚገናኙበት ሁኔታ ከተፈጠረ ከቡርኪናፋሶ ጋር 50 በመቶ፤ ከሴኔጋል ጋር 0 በመቶ፤ ከግብፅ ጋር 16.6 በመቶ እንዲሁም ከካሜሮን ጋር 16.67 በመቶ የማሸነፍ እድል ይኖረዋል፡፡

የዛሬ አሥር ዓመቱን ዘመን መለወጫ በዓል የማስታውሰው ከአንዲት ባተሌ ድመት ጋር አዳብዬ ነው፡፡ እዚህ ትውስታ ውስጥ ደራሲ ስብሐት ገብረእግዚአብሔርም አለበት። ያኔ ድመቷና እሱ መካኒሳ አቦ አካባቢ ጉርብትና በማጠናከር ላይ ነበሩ፡፡ ስብሐት የተከራየው ሙሉ ግቢ ውስጥ ማን እንዳከራያት ያልታወቀች ባተሌ ድመት በአጥሩና በቤቱ ቦለኬት መካከል ተወሽቃ ትኖራለች፡፡ አውሬ ናት፤ ሰው ስታይ ከቻለች ከአካባቢው ትጠፋለች፣ ማምለጫ ካጣች ክፉኛ ትቆጣለች፡፡
“ተውዋት አርበኛ ናት” ይላል ስብሐት በቀልድ። አትንኩኝ ባይነቷ ብቻ ሳይሆን መጐሳቆሏም የአርበኛ ነው፡፡ ቢጫ ነብርማ መልክ ቢኖራትም አዘውትሮ ስለሚርባት ውበት ከእርሷ እርቋል፡፡ ቆዳዋ ከአጥንቷ ጋር ተጣብቆ ሙግግ ያለ አንገት አላት፡፡ ሲያይዋት የምትቀፍ ብትሆንም ስብሐት ስለእሷ አዘውትሮ ይጨነቃል፡፡
“አካባቢውን በሞኖፖል ከያዘው ፍጡር ጋር ተጣልታ፣ ህይወት እቅጯን መከራ ብቻ ሆነችባት” ይላል፡፡
“እንዴት?” ሲባል
“ምን እንዴት አለው? ከተማ ላይ እኮ ፈላጭ ቆራጩ፣ ሰው ነው፡፡ ቢሰጥም ቢነሳም የሚችል አምላክ ልትለው ትችላለህ፡፡
ታዲያ ይቺ አርበኛ ሰው አይንካኝ የምትል አውሬነት ውርሷ ሆኖ ተጫነባት፡፡ ጣሪያ ላይ ተወልዳ ጣሪያ ላይ አደገች፡፡ ሰውን ደግሞ እናውቀዋለን፤ የእኔ ነው ብሎ ካላሰበ እንኳን እንስሳ የገዛ ወገኑንም አያበላም፡፡”
ስብሐት ለእራሱ ከተቆረጠለት መቁነን ላይ ድመቷን ማጋራት ጀምሮ ነበር፡፡ እንደውም አንዳንድ ቀን ሁሉንም ለእሷ ሰጥቶ ጦሙን የሚውልበት ጊዜ አለ፡፡
“አንተስ?” ሲባል
“እኔ ለምኜ ሳይሆን ተለምኜም የሚያበላኝ አላጣም” ይላል፡፡
ድመቷን የሚመግብበት ሥርዓት ጥንቃቄ የተሞላበት ነበር፡፡ ቁርሱን ወይ ምሳውን ይዞ ከቤቱ ይወጣና ድመቷን በአይኑ ሳያፈላልግ መኖሪያዋ የሆነው ወሻቃ ቦታ አካባቢ ያስቀምጠዋል። ከዚያ ቀጥ ብሎ ወደ ክፍሉ ገብቶ ማንበብ ይጀምራል። ከተወሰነ ቆይታ በኋላ ቀስ ብሎ ምግቡን ወዳስቀመጠበት አቅጣጫ ገልመጥ ይላል፡፡ ከበላች ሰሐኑን ያነሳል። ካልበላች ሌላ ጥቂት ጊዜ ይጠብቃታል፡፡ ሰዎች አብረውት ካሉ ፀጥ ብለው መፅሐፍ ወይም ሌላ ነገር እንዲያነቡ ያዝዛል፡፡ ከበላች፡-
“አርበኛችን ከእነኩራታቸው ተመግበዋልና አሁን ጨዋታ እንቀጠል” ይላል፡፡
አንድ ጊዜ እያሳለው ስለተቸገረ ዜና፣ ሞርቶዴላ እንዲበላ አቀረበችለት፡፡
“እቺን የያዝናትን አጠናቀን እንመገባለን” ብሎ ወደ ክፍሏ ከሸኛት በኋላ፣ እንዳለ ለድመቷ አቀረበላት፡፡
“ለምን?” አልኩት
“እውነታውን ሳንሸፍጥ ለመቀበል ከደፈርን ሞርቶዴላው የሚያስፈልጋት ለአርበኛዋ ነው። እንደውም አማልክቱ እንዲያስለን ፈቃዳቸው የሆነው ለእሷ በማሰብ ሳይሆን አይቀርም እንላለን፤ ባይመረመሩም፡፡ አሁን ፀጥታ ያስፈልጋል፣ አርበኛዋ ያለመሳቀቅ እንዲመገቡ፡፡”
በዚያ ዘመን መለወጫ እለት ወደ መካኒሳ ስሄድ የስብሐትና የድመቷ ግንኙነት ተሻሽሎ ተመለከትኩ፡፡ ስብሐት ለበአል የተሰጠውን ዶሮ ወጥ ከእነቅልጥሙ ለድመቷ አቅርቦ በረንዳ ላይ ያነባል፡፡ ድመቷ የእኔን መምጣት እስክትመለከት ድረስ ከጀርባው በመጠኑ ራቅ ያለውን ምግብ እየበላች ነበር፡፡ ተአምር የሆነብኝ፣ ስብሐት ወደ ክፍሉ ሳይገባ መብላቷ ብቻ ሳይሆን የሰውነቷ መለወጥ ጭምር ነው፡፡ ልጥልጥ ብላ ባትወፍርም መጠነኛ ሁኔታ ውስጥ መገኘቷ በራሱ ተአምር ሆኖብኛል፡፡ እኔን ስታይ ቱር ብላ ጠፋች፡፡
ስብሐት ቀልቡ ከእሷ ጋር እንደነበር በሚያስታውቅ ሁኔታ ቀና ብሎ አየኝ፡፡
“ለመደች?” ስል ጠየኩት
“በጥቂቱ”
“እንዴት?”
“አርበኝነታቸውን ባለመጋፋት፣ ከነፃነታቸው ምንም ጉዳይ እንደሌለን፣ ግዴለሽነትን እየተወንን፣ ተመግበው እንዲሄዱ እየፈቀድን… ወዘተ” አለ፡፡
ስብሐት ይቺን ድመት የሚያበላት እሩህሩኋ ብቻ አልነበረም፡፡ ረሃቧን የተካፈላት፣ አንዳንዴም ፋንታዋን የተራበላት ወዳጇ እንጂ፡፡
አፉን እየተመተመ ወደ አሱ ክፍል እንድገባ ጋበዘኝ፡፡ ሹክክ ብዬ አለፍኩ፡፡ ለጥቂት ደቂቃ መፅሔትና ጋዜጣ አገላበጥኩ፡፡ እሱ በረሃብ ጭምር የታደጋትን ድመት እኔ በፀጥታ ለማገዝ መሞከሬ እንደከበደኝ ታውቆኝ እራሴን ታዘብኩት፡፡
“አሁን መቀጠል እንችላለን” አለኝ፡፡
በራሴ ላይ አኩርፎ መቀጠል ተሳነኝ መሰል፡-
“ነፃነት የሚያስከፍለው ዋጋ ባሪያ በመሆንህ ከሚደርስብህ መከራ ጋር መነፃፀሩ የሰዎች እጣ ፈንታ ብቻ አለመሆኑን በዚች ድመት አውቀናል፡፡ አለማወቋ በጀ እንጂ፣ ብታውቅም ጉራ መንፋቱን ናቀችው እንጂ ወይም ስለ ነፃነት ከማውራት ነፃነቷን መኖር መረጠች እንጂ… አሜሪካኖችን ባስናቀች ነበር፡፡”
ወገቡን ይዞ ተነስቶ ቆመ፡፡ ብዙ ሲቀመጥ የሚያደርገው ሰውነት ማፍታቻ ስልቱ ነው፡፡ ወገቡን እንደያዘ ወደ ውስጥ እያየ ንግግሩን ቀጠለ፡፡
“የተወዳጃችን የማርክ ትዌይን እናት፤ በዚያ የሰዎች ገበያ ሥርዓት በተደናበረበትና የኑሮ ስልቱ በተወለጋገደበት ዘመን፤ (Great depression) የድመቶች ከየቤቱ መባረር ሐዘን ስለፈጠረባቸው እየሰበሰቡ ሰላሳ ያህሉን ማስጠጋት ችለው አስደንቀዋል፡፡ ያውም ከልጃቸው ጀምሮ የሚደርስባቸውን ተቃውሞ ተቋቁመው፡፡ ሌላው አንድ ድመት ከብዶት እኮ ነበር ወደ ጐዳና የሚያባርረው፤ እንኳን ሰላሳ አንዲቷ እንዴት እንዳሽቆጠቆጠችን በማሰብ መንፈሳቸው በሰላም እንዲያርፍ እንመኛለን፡፡”
ከሦስት ወር በኋላ ይመስለኛል፤ ተመልሼ ስሄድ ድመቷ ስብሐት ክፍል ድረስ መጥታ የመጮህ ወግ ደርሷት አየሁ፡፡
ምንም እንኳን እኔን ስታይ በርግጋ ብትጠፋም ሰውነቷ፣ ፍጥነቷና ንቃቷ በደንብ የተያዘች የቤት ድመት አስመስሏታል፡፡ ገረመኝ፡፡
“ያቺ ድመት ነች?” ባለማመን ጠየቅሁት
“እ…” አለኝ፡፡ “ነፃነቷን ጨርሳ ባለመተው፣ መጠነኛ ድጋፋችንን በመሻት፣ ፈር ያልለቀቀ ጥያቄዎችን ታቀርብልናለች፡፡ ደግሞም’ኮ እውነቷን እንደሆነ ተቀብለንላታል፡፡ የተፈጥሮ ባርነት መች አነሳትና የሰዎችን ትደርብ? እራሳቸው የተፈጥሮ ባሮች እንደሆኑ አጣነውና? ድንቄም ጌታ! ልትለን ትችል ነበር ያውም በመፀየፍ፡፡ አድርባይ ምሁሮች ስለበርን ለማዳ ድመትነትን ከእነጭራ አቆላሏ አጥርተን ስለምናውቅ ለአርበኛችን አንመኝላቸውም - ምን ቦጣቸውና…”
ከሁለት ወይም ከሦስት ወር በኋላ ስብሐት ያንን ቤት ለቀቀ፡፡ የነፃነት አርበኝቷ ያለስብሐት፣ ኑሮ እንዴት ተገፍቶላት ይሆን? ለብዙ ዘመን አብሮኝ የኖረ ጥያቄ፡፡

አበው ሲሉ ሰማሁ፤
“እኔ እበልጥ እኔ እበልጥ፣
ፉክክር ምንድን ነው
ዕድል በትከሻ፣ ሙያ በልብ ነው”
እኔም ዛሬ ቀጠልኩ፤
ውጣ ውረድ በዝቶ፣
ልብ ያረጀባችሁ
በዚህ እንቁጣጣሽ፣ አዲስ ልብ ይስጣችሁ!
ጳጉሜ 4/1997 ዓ.ም
ነ.መ

===============

መልካም አዲስ አመት ይሁንላችሁ!
በአሉ:-
ጐረቤት የተገዛ በግ ወይም ዶሮ Like የምናደርግበት፣ አይተንም Comment የምንሰጥበት ብሎም በግ ወይም ዶሮ ሲሰራ አሽትተን TAG የምናደርግበት እንዲሁም ጐረቤት በግ መግዛቱን ላላዩ ወይም ላልሰሙ ሰዎች Share የምናደርግበት በዓል ይሁንልን፡፡
ፌስ ቡክ ለዘለዓለም ትኑር!!
(ከፌስ ቡክ የተገኘ)

ዘመን ሳይለወጥ እቴ ውዴ ሆይ
መግደርደር ተይና አንዴ እንተያይ!
ዝናቡን ዘንግተሽ፤ ጳጉሜን ግን አስታውሰሽ
ዣንጥላ ሳትይዢ በታክሲም ሳትመጪ
እንጠመቅ ፍቅር ከዝናብ ጋር ውጪ፡፡
ወደ አውላላ ሜዳ ተሸክሜሽ ልክነፍ
ያንቺ ጉልበት እስኪያልቅ
የኔ እስኪንጠፈጠፍ፤
ወድቀን እንጫወት
ፍቅር ለጭቃ አይሰንፍ!
ከዚያም እንተኛ ትራስ ሆኖሽ ክንዴ
የጭቃ ላይ ፍቅር ውብም አደል እንዴ?
እንደተጋደምን እንደተዋሃድን
ለፍቅራችን ማህተም ትሆንልን ዘንዳ፤
ፍቀጅላት ውዴ - መስከረም አንድ ሲል
ከናፍራችን ላይ
አደይዋ ትፈንዳ!
ለዑል ብርሃኑ
ነሐሴ 26/97

“ጭፈራችንን መልሱ”፤ ብለን ነበር ትላንት በስቲያ
“አገራችንን መልሱ”፤ ብለን ነበር ትላንት በስቲያ
የሰሙን ምሥጋን ይግባቸው፤ እሰየው አለች ኢቶ’ጵያ!!
ወትሮም መደማመጥ እንጂ፣ መደነቋቆር ክሶ አያቅ
ቆርጠው ካልበጠሱት በቀር፣ ከዘመዘሙት ቂም አያልቅ
ዛሬን ድል አገኘሁ ብሎ፣ የነግ ፈተናም አይናቅ!

በአገር ጉዳይ ቂም አያቅም፣ ይሄው ህዝቡ ይጨፍራል፡፡
ይሄው መሬቱ ይጨሳል፡፡
ባንዲራው እንደነበልባል፣ ዳር ከዳር ይንቀለቀላል!!
መብራት ቢጠፋ ምን ግዱ፣ ህዝቡ እሳት ሆኖ ይበራል
ብርሃን ነው ይነድዳል አበሽ፤ ኤሌትሪክ ነው ይያያዛል!!
ዕድሜ ለልጆቻችን ጭፈራችን ተመልሷል፡፡
“…እስኪበጣጠስ ላንቃችን”
መጅ እስኪያወጣ ጉሮሮአችን
“አገር ላዕላይ ነው” እንዳልን
እንደህፀፁ ብዛት ሳይሆን፣ እንደልባችን ጽናት
አቆጥቁጦ ልሣናችን፣ እስከነገና እስከትላንት
እንደፊኒክስ ከረመጥ፣ ከትቢያ እንነሳለን፡፡
እንደ ድመት ዕድሜ ጥናት አሥራ ሶስት ነብስ ነው ያለን፤

ከሣግ ጩኸት ሞታችን ውስጥ፣ ለእንቁጣጣሽ ፀሐይ በቃን!
ህይወትም ትግል ነውና፣ መከራችንም ባያልቅ
ይውለበለባል እንጂ፣ ባንዲራ አያዘቀዝቅ
ልብ ነብሱን ይገብራል፣ ጀግና አገሩ እስከምትስቅ
ዕድሜ ለልጆቻችን እግራቸው ላልዶለዶመ
ያም ያን ቢል፣ ያም ያን ቢላቸው፣ ቅን ቅስማቸው ላልታመመ፡፡
ወትሮም አቀርቅረው እንጂ፣ አንዴ ከተለኮሱማ
የወይራ ለበቅ ናቸው፣ የቁርጡ ቀን ከመጣማ
በአሸዋ እርሻም ሜዳ ቢሆን፣ አንዴ አውድማ ከገቡማ
መንሽ ነው ልባም እግራቸው፣ አሂዶ እኮ ነው ኳሱማ!!
ምሥጋና ይግባቸው አቦ!!
ዕድሜ ለልጆቻችን
ተመልሷል ጭፈራችን!!
አካፋን አካፋ እንዳልነው
ወርቅ እግሩን እናመስግነው፡፡
ይህንን ባህል እናርገው፡፡
ዛሬስ ህዝባችን ታድሏል
የእንቁጣጣሽ ድል አዝምሯል!
የሀገር ፍቅር ነው እንጂ፣ ወኔ ወጌሻ አይፈልግም
ወድቆ መነሳትን ማወቅ፣ ልብ እንጂ ወግ አይክሰውም
ሐሞትን አጠንፍፎ እንጂ፣ በዕንባ ጐርፍ ጉድፍ አይጠራም፤
በቆራጥነት በተቀር፣ የልባም ቀን ጥም - አይቆርጥም፡፡
ጨክነው ከተዘጋጁ፤ እንዲህ እዚህ ይደረሳል
ህዝብም አካሉን ሁሉ፣ በባንዲራ ይነቀሳል…
የአገሩን ቀለም ይኳላል
አገሩን ፊቱን ይቀባል፡፡
በቄጤማ በዐደይ ማህል፣ ኳስም ጮቤ ረገጠች
ኳስም አበባ - አየሁ አለች
የነግ መንገዷን ለማብራት፣ የተስፋ ችቦ ለኮሰች
“የሽንፈት ምንቸት ውጣ”፣ “የድሉ ምንቸት ግባ” አለች!!
ዕድሜ ለልጆቻችን፣ ተክሷል ህዝብ ተክሷል
የአዲሱን ዓመት፣ ድል ለብሷል
በደልም በድል ይረሳል፤
ድል በትግል ይወረሳል!!
ጭፈራችን ተመልሷል!
ጳጉሜ 2 2005 ዓ.ም
(ዛሬም ለኳስ ተጨዋቾቻችንና
ለቅኑ የኢትዮጵያ ህዝብ)

“ከብረው ይቆዩኝ ከብረው
ባመት ወንድ ልጅ ወልደው!
አምሣ ጥገቶች አሥረው…!”
ከዕለታት አንድ ቀን አንድ አሳማ፤ በጐች በብዛት ወደተሰማሩበት የግጦሽ መስክ ጐራ ይላል፡፡ እረኛው “ምን ሊያደርግ መጣ” በሚል ጥርጣሬ ያስተውለዋል፡፡ አሳማው ወደ በጐቹ ለመቀላቀል ይሞክራል፡፡ እኛው ያደፍጥ ያደፍጥና ፈጥኖ ተጠግቶ አሳማውን ይይዘዋል፡፡ ከዚያም፤
“ለምን መጣህ?” ብሎ ይጠይቀዋል፡፡
አሳማውም፤
“ከበጐች ልመሳሰል ጀ.ቨ” ሲል ይመልሳል፡፡
“ተመሳስለህስ?”
“እንደበጐች ልኖር”
“ኖረህስ?”
“እንደበጐች እንድታኖረኝ!?”
“አንተን እንኳን ለዚህ አልፈልግህም አያ አሳማ”
“እንግዲያ እንዴት እንድኖር ትፈልጋለህ?”
“አይ፤ ኑሮው ይቅርብህና ወደገቢው ቦታ ብወስድህ ነው የሚሻለው፡፡” ብሎ፤ እየጐተተ ወደ እንስሳ ማረጃው ቦታ ይዞት ሊሄድ ይጐትተዋል፡፡
አሳማው፤ መወራጨት፣ መንፈራገጥ፣ ማጓራት መጮህ ይጀምራል፡፡
ይሄኔ ከበጐቹ መካከል አንዱ ብቅ ይልና፤
“አያ አሳማ?” አለ በለጋስ ጥያቄ ቅላፄ፡፡
“አቤት” አለ አያ አሳማ፡፡
“ምንድነው እንደዚህ የሚያስጮህህ? እኛ ሁላችንምኮ በጌታችን እየተጐተትን ወደሌላ ቦታ እንወሰዳለን፡፡”
“ነው፡፡ ግን የእኔ ይለያል” አለ አሳማ፡፡
“እንዴት?” አለ በጉ፡፡
“አይ አያ በግ የሁለታችን ለየቅል ነው!”
“እኮ እንዴት?”
“ጌታህ አንተን የሚፈልግህ ከቆዳህ ሱፍ ለመሥራት ነው፡፡ እኔን የሚፈልገኝ ግን ለሥጋዬ ነው - ጠብሶ ሊበላኝ”
አያ አሳማ፤ እንደፈራው እየተጐተተ ሄደ፡፡
* * *
በአዲሱ ዓመት ከእንዲህ ያለ ምርጫ ይሰውረን፡፡ ለጥብስ ይሁን ለሱፍ፣ ዞሮ ዞሮ መታረድ ላይቀር ምርጫውን በቅናት መልክ ከማሰብ ይሰውረን፡፡ አራጁንም መሆን ታራጁንም መሆን በፖለቲካ ሥርዓት ውስጥ አሰቃቂ ነው፡፡
“አውራ ዶሮ ጮኾ መንጋቱን ነገረኝ
ዛሬ ማታ ላርደው ቀጠሮ ነበረኝ”
እንዳለው አንዱ የእኛ ገጣሚ፤ የታራጅና አራጅ ምፀት የምንነጋገርበት እንዳይሆን አዲሱ ዓመት ልቡን ይስጠን፡፡
አዲሱን ዓመት የእኩልነት ያድርግልን!
ይገብር ካላችሁ ዝንጀሮም ይገብር
የንጉሥ አይደለም ወይ የሚጭረው ምድር”
የምንልበት ዘመን ይሁንልን!
እንደ ዱሮው ሳይሆን እንደዛሬው ተስፋችን፣ ምኞታችንና ርዕያችን አይሞትምና
“ከብረው ይቆዩኝ ከብረው
ባመት ወንድ ልጅ ወልደው
አምሣ ጥገቶች ወልደው…
በኳስ በድል ታጅበው…”
ስንባል ሞቅ የሚለን፣ ከጭንቅ የሚገላግለን የአዎንታዊነት ምርቃት እንዲሆንልን እንጽና፣ እንጽናና፡
በመጪው ዓመት በኢትዮጵያ ቴሌቪዥን፤ “የኢትዮጵያ ሬዲዮ መብራት በመጥፋቱ ከሚሴ አካባቢ የሥርጭት ችግር ገጠመኝ፤ አለ” የሚል ዜና የሚያሰማበት ዓመት እንዳይሆን እንመኝ!!
የአቦ - ሰጡኝ ሳይሆን የትግል ዓመት እንዲሆንልን ልብና ልቡናውን ይስጠን!
የችግር ማውሪያ ሳይሆን የመፍትሔ መፈለጊያ ዘመን እንዲሆንልን አንጐሉን ይስጠን!
የመለያያ ሳይሆን የመዋሃጃ፣ የመተሳሰቢያ ዘመን እንዲሆን በጐ አመለካከቱን አያጨልምብን!
ዕድሜ የጊዜ ሳይሆን፤ የመጠንከር፣ አቅም - የመገንባት፣ እርምጃችንን የማትባት ይሆንልን ዘንድ እርዳታው አይለየን፡፡
ሽቅብ እየተመነደግን እንጂ ቁልቁል እያደግን እንዳንሄድ፣ ድላችንን አስተማማኝ ያድርግልን፡፡
ፀሐፊዎቹ እንዳሉን፤
“አንድ ግዙፍ የብርቱካን ዛፍ እናስብ፡፡ በስሎ የተንዠረገገ ብዙ ብርቱካን አለው፡፡ ወደታች፣ በሰው ቁመት ያሉትን ብርቱካኖች በብዛት ለቀምኳቸው፡፡ ከዚያ በላይ ያሉትን ለመቅጠፍ ቁመት አጠረኝ፡፡ ከዚህ አንፃር ሲታይ የብርቱካን እጥረት አለ ልል ነው፡፡ ከጥቂት ጊዜ በኋላ ግን አንድ አዋቂ ሰው አንድ ቴክኖሎጂ ፈጠረ፤ መሰላል የሚባል፡፡
ወደ ማይደረሱት ብርቱካኖች መድረሻዬን አበጀልኝ፡፡ ችግሬ ተቃለለ፡፡ ቴክኖሎጂ ወደኃይል ምንጭ መዳረሻ/ ማግኛ ስርዓት ነው፡፡ ያኔ እጥረት ያልነውን ነገር፣ አሁን በሽ - በሽ፤ ነው ያሰኘናል፡፡ (“አበንዳንስ”፤ በፒተር ዲያማንዲስ እና ስቲቨን ኮትለር)
ስለ ዕጥረትና ስለ ዕጦት የምናስብበት ዓመት እንዳይሆን መሰላሉን የሚሰጠን አዋቂ ይዘዝልን፡፡
የኳስ ድል ይለምልም፡፡ ሩጫውም ይቅናን፡፡
የዕውነት ለውጡም ይቅናን፡፡ ኑሮም ይታደገን!
በጐ እንድንመኝ፣ በጐ እንድናገኝ፤ በጐ እጅ ይስጠን!
“አይቀጭ ትልማችን፣ አይራብ ህልማችን!
አይመት ሐሞታችን፣ አይቃዥ ርዕያችን!
አይንጠፍ ጓዳችን፣ አትምከን ላማችን!
አይክሳ ቀናችን፣ አይላም ጉልበታችን!!
ከሁሉም ከሁሉም አይጥፋ ሻማችን!”
ብለን የምንመኝበትን የህይወት ፀጋ አይንሳን!!
ታዋቂው የእስፖርት ሰው ይድነቃቸው ተሰማ ሱዳን ከእግር ኳሱ አምባ ጠፍታ ከርማ ወደሜዳ ስትመለስ ያሳየችውን ድንቅ እርምጃ በተመለከተ የሰጡት አስተያየት፤ ማስገንዘቢያ፣ ማስጠንቀቂያና የእግር ኳሱን ሂደት ማሳያ ነው፡፡ ለኢትዮጵያ ደግሞ ዋና ማሳሰቢያ ነው!
“ቆመን ጠበቅናቸው ጥለውን አለፉ!” ነበር ያሉት፡፡ ነብሳቸውን ይማርና ዛሬ፤ ቆመን አልጠበቅናቸውም!
እየሄድን ነው!” እንላቸው ነበር፡፡ እንዴት ደስ ባላቸው!
እንደ አዲስ ዓመት ምላሽ “ከብረው ይቆዩን ከብረው” የምንባባልበት እንዲሆን እንመኛለን”
መልካም አዲስ ዓመት!!

ሳላዲን ሰኢድ
ዝነኛው የእግር ኳስ ተጫዋች ሳላዲን ሰኢድ ለኢትዮጵያ ብሔራዊ ቡድን ባደረጋቸው 12 ጨዋታዎች 9 ጐሎችን አግብቷል፡፡ በዓለም ዋንጫ ማጣርያ እስካሁን አራት ጎሎችን ያገባው የ24 ዓመቱ ሳላዲን፤ደቡብ አፍሪካ ላይ አንድ፤ ሴንትራል አፍሪካ ሪፐብሊክ ላይ 3 ጎሎችን አስቆጥሯል፡፡ ሳላዲን በ300ሺ ዩሮ (ከ6ሚ ብር በላይ) የዝውውር ሂሳብ በኢትዮጵያ በከፍተኛ ዋጋ የተሸጠ የእግር ኳስ ተጫዋች ነው፡፡
መሠረት ደፋር
በዘንድሮ የሞስኮ የአለም አትሌቲክስ በ5ሺ ሜትር ለአገሯ ወርቅ ያስገኘችው ጀግናዋ አትሌት መሠረት ደፋር፤ ባለፈው ነሐሴ ወር በተካሄደው የ2013 የዳይመንድ ሊግ ውድድር በ5ሺ ሜትር ከአገሯ ልጅ አትሌት ጥሩነሽ ዲባባ ጋር ተፎካክራ በማሸነፍ፣ የዳይመንድ ሊግ ዋንጫና 50ሺ ዶላር (1ሚ ብር ገደማ) ተሸላሚ ለመሆን በቅታለች፡፡
ጥሩነሽ ዲባባ
በዘንድሮው የሞስኮ የአለም አትሌቲክስ በ10ሺ ሜትር ውድድር አሸናፊ በመሆን ወርቅ ያጠለቀችው ጥሩነሽ ዲባባ፤ በዳይመንድ ሊግ ውድድር በአትሌት መሰረት ደፋር ተቀድማ ሁለተኛ በመውጣት የ5ሺ ዶላር (95ሺብር ገደማ) ተሸላሚ ሆናለች፡፡ ብዙም ሳትቆይ በቲልበርግ፣ ሆላንድ በተካሄደው 10ኪ.ሜ የጐዳና ላይ ሩጫ ተወዳድራም በአንደኝነት በማሸነፍ የወርቅ ባለድል በመሆን ዓመቱን በስኬት ቋጭታለች፡፡
መሃመድ አማን
በሞስኮው የአለም አትሌቲክስ በ800 ሜትር የወንዶች ውድድር አሸናፊ በመሆን የወርቅ ሜዳሊያ የተሸለመው መሃመድ አማን፤ በነሐሴ ወር በተካሄደው የዳይመንድ ሊግ ውድድር ድል በመቀዳጀት የዳይመንድ ሊግ ዋንጫና 50ሺ ዶላር (1ሚ ብር ገደማ) በማግኘት ተደራራቢ ስኬት አግኝቷል፡፡
የኔው አላምረው
በሞስኮው የአለም አትሌቲክስ የ5ሺ ሜትር ውድድር የፍፃሜ ተፋላሚ የነበረው የ23 ዓመቱ የኔው አላምረው፤ በርቀቱ የዳይመንድ ሊግ አሸናፊ በመሆን የዳይመንድ ሊግ ዋንጫና 50ሺ ዶላር (1ሚ ብር ገደማ) በመሸለም የዓመቱ የስኬት ፈርጥ ለመሆን በቅቷል፡፡

50ሺህ ብር በጥሬ ገንዘብና 100ሺህ ብር ግምት ያለው ቁሳቁስ ተበረከተ
የተለያዩ ድርጅቶች ለመቄዶንያ የአረጋውያንና የአዕምሮ ሕሙማን ማዕከል 50ሺህ ብር በጥሬ ገንዘብ ሲያበረክቱ 200ሺህ ብር ለመስጠት ቃል ገቡ፡፡ እንዲሁም 100ሺህ ብር ግምት ያላቸው የተለያዩ ቁሳቁሶች ተበረከቱ፡፡
ዜማ ብዕር የኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበር የአዲሱን ዓመት መቀበያ ከመቄዶንያ የአረጋውያንና የአዕምሮ ሕሙማን ጋር ለማክበር ጳጉሜ 3 ቀን 2005 ዓ.ም ባዘጋጀው ፕሮግራም የተሳተፉ ድርጅቶችና ግለሰቦች የተለያዩ ስጦታዎች በዓይነት የሰጡ ሲሆን 200ሺህ ብር ለመስጠት ቃል ገብተዋል፤ 50ሺህ ብር አሰባስበው ሰጥተዋል፡፡
ቼሬአሊያ ብስኩትና ዱቄት ፋብሪካ፣ ዲ ኤች ገዳ፣ አዲካ፣ ቢጂአይ የተለያዩ ቁሳቁሶች በዓይነት የሰጡ ሲሆን ሆም ቤዝ የእንጨት ሥራ 50ሺህ ብር ሰጥቷል፡፡ የአፍሪካ ጤና ኮሌጅ ደግሞ የተለያዩ አልባሳትና የፅዳት ቁሳቁሶች የሰጠ ሲሆን ያለማቋረጥ ሙያዊ ድጋፍ ለማበርከት ቃል ገብቷል፡፡
የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የሳይንስና ቴክኖሎጂ ማኅበራት አንድ ሺህ ብር የሰጡ ሲሆን ጂኤም የወጣቶች ማዕከልና ሴንትራል ጤና ኮሌጅ የገንዘብ ድጋፍ ለማድረግ ቃል ገብተዋል፡፡
መቄዶንያ የአረጋውያንና የአዕምሮ ሕሙማን ማዕከል በአሁኑ ወቅት 200 አረጋውያንና የአዕምሮ ሕሙማን እየረዳ ሲሆን፣ በአዲሱ ዓመት ደግሞ 200 ተጨማሪ ሰዎች ለመቀበል ተዘጋጅቷል፡፡