• የአሜሪካው ቤክሻየር ሃታዌ 1ኛ ደረጃን ይዟል
          • ኩባንያዎቹ በ12 ወራት 5 ትሪሊዮን ዶላር ትርፍ አግኝተዋል

              የኩባንያዎችን ሽያጭ፣ ትርፍ፣ ሃብትና የገበያ ዋጋ በማስላት በየአመቱ ደረጃ የሚሰጠው ታዋቂው ፎርብስ መጽሄት ከሰሞኑም የ2022 የፈረንጆች አመት የአለማችን ግዙፍ ኩባንያዎችን ዝርዝር ይፋ ያደረገ ሲሆን፣ የአሜሪካው ቤክሻየር ሃታዌ በአንደኛ ደረጃ ላይ ተቀምጧል፡፡
ኢንሹራንስ፣ ትራንስፖርት፣ ማኑፋክቸሪንግና ኢነርጂን በመሳሰሉ ሰፋፊ የንግድ ዘርፎች የተሰማራውና በአሜሪካዊው ቢሊየነር ዋረን በፌት የሚመራው ቤክሻየር ሃታዌ በ12 ወራት ጊዜ ውስጥ 276.09 ቢሊዮን ዶላር ሽያጭ በማስመዝገብ፣ 89.08 ቢሊዮን ዶላር ትርፍ ያገኘ ሲሆን፤ የኩባንያው ሃብት 958.78 ቢሊዮን ዶላር፣ የገበያ ዋጋው ደግሞ 741.48 ቢሊዮን ዶላር መድረሱን የፎርብስ መረጃ ያሳያል፡፡
ላለፉት 9 ተከታታይ አመታት የአለማችን ቁጥር አንድ ግዙፍ ኩባንያ ሆኖ የዘለቀው የቻይና የኢንዱስትሪና ንግድ ባንክ ዘንድሮ ወደ ሁለተኛ ደረጃ ዝቅ ያለ ሲሆን፣ የሳዑዲ አረቢያው የነዳጅ ኩባንያ አርማኮ 3ኛ፣ የአሜሪካው ጄፒ ሞርጋን 4ኛ፣ የቻይና ኮንስትራክሽን ባንክ ደግሞ 5ኛ ደረጃን ይዘዋል፡፡
በዘንድሮው የፎርብስ የአለማችን ግዙፍ ኩባንያዎች ዝርዝር ውስጥ የአሜሪካው አማዞን 6ኛ፣ የአሜሪካው አፕል 7ኛ፣ የቻይና የግብርና ባንክ 8ኛ፣ ባንክ ኦፍ አሜሪካ 9ኛ፣ የጃፓኑ ቶዮታ ሞተርስ 10ኛ ደረጃን ይዘዋል፡፡
ፎርብስ መጽሄት የአመቱ የአለማችን 2000 ግዙፍ ኩባንያዎች ብሎ የመረጣቸው ኩባንያዎች በድምሩ 47.6 ትሪሊዮን ዶላር ገቢ፣ 5 ትሪሊዮን ዶላር ትርፍ፣ 233.7 ትሪሊዮን ዶላር ሃብትና 7.5 ትሪሊዮን ዶላር የገበያ ዋጋ ማስመዝገባቸውን ለማወቅ ተችሏል፡፡
የአመቱ 2000 የአለማችን ግዙፍ ኩባንያዎች የ58 የተለያዩ የአለማችን አገራት ኩባንያዎች ሲሆኑ፣ አሜሪካ 590 ኩባንያዎችን በዝርዝሩ ውስጥ በማካተት ቀዳሚነቱን ስትይዝ፣ ቻይና በ351፣ ጃፓን በ196 ኩባንያዎች ሁለተኛና ሶስተኛ ደረጃን ይዘዋል፡፡

    ከ50 አመታት በፊት ነው…
ነዋሪነቱ በለንደን የሆነው ጆን ኬነር የተባለው ታዋቂ ካናዳዊ ሰዓሊ፣  አንድ ማለዳ የሆነ ሃሳብ ብልጭ አለለት፡፡ ጊዜም ሳያባክን ከቤቱ ወጥቶ ወደ አንድ ሬስቶራንት ጉዞ ጀመረ፡፡ሬስቶራንቱ ውስጥ እንደገባ፣ የድርጅቱን ባለቤት አይሪን ዴማስን አስጠራት፡፡ ራሱን አስተዋውቋት፣ ምግብ መግዣ ገንዘብ ስለሌለው የራሱን ወይም ወዳጆቹ የሆኑ የሌሎች ሰዓሊያንን የስዕል ስራዎች እየሰጣት በምላሹ ምግብ እንድትሰጠው ጠየቃት፤ ተስማማች፡፡
አንድ ምሽት…
ሰዓሊው ጆን ኬነር ጥሩ ሳንዱች መብላት አማረው፡፡ የቅርብ ወዳጁ የነበረችውና እንደ እሱው በድህነት ስትቆራመድ የኖረች ማውድ ሊዊስ የተባለች ሰዓሊ የሳለችውን “ጥቁር የጭነት መኪና” የሚል ርዕስ ያለው ስዕል ብድግ አደረገ፡፡ስዕሉን እያየ በድህነት ተቆራምዳ የሞተችውን ሰዓሊዋን ማውድ ሊውስን አሰባት፡፡ ኑሮ ዳገት ሆኖ ሲፈትናት የኖረችውንና አንዲት ክፍል ቤት ውስጥ በህመም ስትሰቃይ የባጀችውን ያቺን ምስኪን ሰዓሊ ሊውስን አስታወሳት፡፡
ቸግሯት ነበር፡፡ ድንቅ ሰዓሊነቷን የሚመሰክሩላት የመብዛታቸውን ያህል፣ ከአቅሟ በላይ የሆነውን የኑሮ ውድነት የሚያግዛትም ሆነ የዕለት እንጀራዋን  ለማግኘት ሲቸግራትና ስትራብ ስትጠማ እስኪ ይህቺን ቅመሽ የሚላት አላገኘችም ነበር፡፡ በችጋር ከመሞት ይልቅ የሚያማምሩ ስዕሎቿን እስከ 2 ዶላር በሚደርስ ገንዘብ እየሸጠች ርሃቧን ለማስታገስ ደፋ ቀና ስትል አሳዝናው ነበር፣ በደጉ ጊዜ እሷን ለመርዳት ሲል ገንዘብ አውጥቶ ይህን ስዕል የገዛት፡፡
ኬነር ሰዓሊዋን እያሰበ ትንሽ ተካከዘ፡፡ ሲተካክዝ ቆየናም፣ ስዕሉን ይዞ  ከቤቱ በመውጣት ወደ ሬስቶራንቱ አቀና፡፡
ለሬስቶራንቱ ባለቤት ቀደም ብለው በተስማሙት መሰረት ስዕሉን ሰጣት፤ እሷም ጣፋጭ የሆነ የአይብ ሳንዱች አቀረበችለት፡፡ ጆን ኬነር ከአመታት በፊት ከምስኪኗ ሰዓሊ ሊዊስ የገዛውን ታሪካዊ ስዕል ከፍሎ፣ የቀረበለትን ሳንዱች ማጣጣሙን ቀጠለ፡፡
ይህ ከሆነ ከ50 አመታት በኋላ…
ሰዓሊው ኬነር እ.ኤ.አ በ1973 በዚያች ምሽት ላጣጣማት ሳንዱች በክፍያ መልክ ለሬስቶራንቱ ባለቤት ያበረከታት ያቺ ታሪካዊ ስዕል፣ ከሰሞኑ ኦንታሪዮ ውስጥ ለጨረታ ቀርባ በ350 ሺህ ዶላር ተሸጠች፡፡ሚለር ኤንድ ሚለር በተባለው የካናዳ አጫራች ኩባንያ አማካይነት ለሽያጭ የበቃችው ስዕሏ 35 ሺህ ዶላር ያህል ታወጣለች ተብሎ ቢገመትም፣ በአስር እጥፍ ያህል በሚበልጥ ዋጋ ተሽጣ እነሆ ሰሞንኛ አለማቀፍ የስነጥበብ ወሬ ለመሆን መብቃቷን ዘ ጋርዲያን ዘግቧል፡፡

 ኡጉር የተባለችዋ የቻይና ግዛት በርካታ ቁጥር ያላቸው ዜጎችን እያፈሰች በገፍ ወደ እስር ቤት በማጋዝ በመላው አለም አቻ እንደማይገኝላት በመረጃ መረጋገጡንና ከግዛቷ 25 ነዋሪዎች አንዱ በሽብርተኝነት ተከስሶ በእስር ቤት እንደሚገኝ ዘ ጋርዲያን ከሰሞኑ ባወጣው ዘገባ አስነብቧል፡፡
አሶሼትድ ፕሬስ አገኘሁት ያለውን መረጃ መሰረት አድርጎ በዘገባው እንዳለው፣ ኡጉር በተባለችውና ሙስሊሞች በሚበዙባት የቻይና ግዛት ህጻናትና አረጋውያንን ጨምሮ ከ10 ሺህ በላይ ሰዎች በሽብር ተከስሰው በእስር ላይ እንደሚገኙና ከ2 እስከ 25 አመት በሚደርስ እስር እንደተቀጡ ለማረጋገጥ ተችሏል፡፡መረጃው የቻይና መንግስት በሚሊዮኖች የሚቆጠሩ ሰዎችን በተለያዩ ሰበቦች በእስር ቤት አጉሮ ይገኛል የሚለውን ውንጀላ የሚያጠናክር ነው መባሉን የጠቆመው ዘገባው፤ መንግስት በተለይ አናሳ ሙስሊሞች በሚበዙባት ኡጉሩ እየፈጸመው የሚገኘውን የጅምላ እስርም የሚያረጋግጥ ነው ብሏል፡፡

 ምዕራፍ ስምንት

          ጥርሱ ያለቀው አዛውንት
ፊቱን መምህሩ ፊት ላይ ደቅኖ እንዲህ አለ፡-
#ወንጀለኛውና ትንሹ ሰይጣን፤
ባንዲራችን ከንቱ፤
ሀገራችን ባዶ፤
ዜግነታችን ቆሻሻ፤
ድንበራችን ገሃነም፤
ሉአላዊነታችን ስድብ እንደሆነ አልክ፡፡
እንደምን ድንቅ ተናግረሃል፤
ግንኮ ኢትዮጵያ ለኛ ደግ እንደሆነች ሁሉ
ላንተም ቸር ነበረች፡፡
ስለምን ከዳሀት?;
መምህሩ ሲደበደብ የላላ ደበሎውን አጠባብቆ በትንሽ ፋታ ህመሙን ካስታገሰ
በኋላ እንዲህ አለ---
#ሐገራችሁ ደግ ነበረች፤
ቸርም ነበረች፡፡ ለናንተ ግን አይደለችም፡፡
በስንፍናችሁ ያስጨከናችኋትም እናንተ ናችሁ፡፡ኢትዮጵያ ወድቃ፣ በስብሳና አጎንቁላ የምታፈራ ፍሬ ሳትሆን በጎተራ የምትሞሸር
የደደረች ዘር ሆናለች፡፡
ኢትዮጵያውያን፤
ሬሳ እንዳይፈርስ አዘውትረው የሚታትሩትን የጥንት ግብጻውያንን ይመስላሉ፡፡
እናንት ከእመቤት ኢትዮጵያ አስክሬን ጋር ከነህይወታችሁ የተቀበራችሁ ባሮች፤
የሞተን እንቅልፍ ለማስወገድ ያዘጋጃችሁትን ዝማሬ አታውርዱ፤
እናንተ የሙት ሞግዚቶች
ኢትዮጵያ የሚለው መወድሳችሁ ያብቃ!
ኢትዮጵያ በረዥም ዕረፍት ውስጥ ያለ ጣዕር ሞታለች፡፡ መወድሳችሁን
አቁማችሁ ለፍታት መቋሚያችሁን አንሱ!
መቃብር ቆፋሪውን ቀስቅሱና እያፏጨ ይቅበራት፡፡
የታማሚ ሞት የአስታማሚ ነጻነት እንደሆነ አታውቁምን?
እናንተ አስክሬን አስታማሚዎች፤ እናንተን በመጠበቅ የቀብር መልስ ንፍሯችሁ
ነፍስ ዘራ፤
ጉዝጓዛችሁን መሬት ዋጠው--;
#ኡ! ኡ! ኡ!;
#ሁሉን ዘረፈን!;
#አድባር መስሎ የለም እንዴ?;  አለ አንድ ሰላላ ድምጽ
#መቼም ከድንጋይ ሳይሻል አይቀርምና
አንገቱን ቆርጣችሁ ጭንቅላቱን ትከሉልን
ቅቤ እንቀባው--;
#ኢትዮጵያውያን; ሲል በአካባቢው ያለ ድምጽ እረጭ አለ
#ሀገር ይዘው ህዝብ ይፈልጋሉ፡፡ እንደ እስራኤሎች ህዝብ ይዘው ሀገር በፈለጉ እንዴት ደግ ነበር፤እንደ አሜሪካኖች መስፈሪያ ያጣች የሰፋሪዎች ጀልባ ብንሆን እንዴት መልካም ነበር;
(ከደራሲ አለማየሁ ገላጋይ #የተጠላው እንዳልተጠላ; አዲስ መጽሐፍ የተቀነጨበ)

በኢትዮ ኤርስ ንግድ እና ኢንቨስትመንት ሥር የሚተዳደረው ሩቢ ቪዛ ኮንሰልቲንግ ሦስት ታዋቂ አርቲስቶችን የብራንድ አምባሳደሮቹ አድርጎ ሰየመ፡፡
በብራንድ አምባሳደርነት የተሰየሙት አርቲስት ዳንኤል ተገኝ፣ አርቲስት ሩታ መንግስተአብና አርቲስት ሊዲያና ሰለሞን ሲሆኑ ከአምባሳደሮቹ ጋርም የፊርማ ሥነስርዓት ተከናውኗል፡፡
በኢትዮ ኤርስ ንግድ እና ኢንቨስትመንት ሥር ከሚገኙ ተቋማት አንዱ የሆነው ሩቢ ቪዛ ኮንሰልቲንግ፤ በዓለማቀፍ ደረጃ ወደ ባህር ማዶ በሥራ፣ በጉብኝት፣ በቢዝነስና በኢንቨስትመንት ቪዛ ለመሄድ ለሚፈልጉ ኢትዮጵያውያን የቪዛ ማማከር አገልግሎት የሚሰጥ ነው፡፡ ሦስቱ አርቲስቶች በብራንድ አምባሳደርነት የተሰየሙት ይህን ኩባንያና አገልግሎቱን ለማስተዋወቅና ለመወከል ነው ተብሏል፡፡
ከትናንት በስቲያ ሐሙስ፣ በሸራተን አዲስ፣ ሩቢ ቪዛ ኮንሰልቲንግን ለማስተዋወቅና የብራንድ አምባሳደሮችን ይፋ ለማድረግ በተዘጋጀው ጋዜጣዊ መግለጫ ላይ የኢትዮ ኤርስ ንግድ እና ኢንቨስትመንት ዋና ሥራ አስኪያጅ አቶ ታረቀኝ ቶሎሳ ባደረጉት ንግግር፤ #እ.ኤ.አ በ2007 የተቋቋመው ኢትዮ ኤርስ ንግድ እና ኢንቨስትመንት፣ በሥሩ በርካታ ድርጅቶችን ያቀፈ፣ ለህብረተሰብ ችግር ፈቺ የሆኑ የተለያዩ ድርጅቶችን በማቋቋም ለበርካታ ሰዎች የሥራ ዕድልን የፈጠረና በሃገር ኢኮኖሚ ግንባታ የራሱን አስተዋፅኦ እያበረከተ የሚገኝ ትልቅ ተቋም ነው”  ብለዋል፡፡ ድርጅቱ አገሪቱ ለያዘችው የልማትና ብልፅግና ጉዞ በኢኮኖሚው፣ በቱሪዝሙ፣ የውጭ ምንዛሬን በማስገኘትና በኢንቨስትመንቱ ዘርፍ በርካታ ሥራዎችን በመሥራት ላይ እንደሚገኝም ዋና ሥራ አስኪጁ ገልፀዋል፡፡
በመርሃ ግብሩ ማጠቃለያ ላይ የብራንድ አምባሳደሮች ሆነው የተሰየሙት አርቲስቶች፣ ከሩቢ ቪዛ ኮንሰልቲንግ ጋር ለመስራት ዕድሉን በማግኘታቸው የተሰማቸውን ደስታ ገልጸዋል፤ ምስጋናም አቅርበዋል፡፡
በቱሪዝም በውጭ ንግድና ኢንቨስትመንት ላይ አተኩሮ የሚሰራው ኢትዮ ኤርስ ንግድ እና ኢንቨስትመንት፤ ከሩቢ ቪዛ ኮንሰልቲንግ በተጨማሪ ትራቭል ሃይ ቱር፣ ሉክስ ትራቭል የመሳሰሉ ድርጅቶችን በስሩ እንደሚመራ ለማወቅ ተችሏል፡፡

ኤስኦኤስ የህጻናት መንደሮች በኢትዮጵያ በሦስት ከተሞች ለጎዳና ተዳዳሪነት የተዳረጉ ህፃናትና ታዳጊዎችን ይታደጋል የተባለለትን  የ5 ዓመት ፕሮጀክት ይፋ አድርጓል፡፡ ፕሮጀክቱ ይፋ የሆነው ግንቦት 2 ቀን 2014 ዓ.ም በኢትዮጵያ ስካይ ላይት ሆቴል ሲሆን ፤ለፕሮጀክቱም 273 ሚ. ብር (4 ሚ 376 ሺህ 073 ዩሮ) መመደቡን የኤስኦኤስ ኢንተርናሽል ዳይሬክተር ወ/ሮ ሰናይት ገብረእግዚአብሔር ለጋዜጠኞች ተናግረዋል፡፡ በዚህ ፕሮጀክት ለአራት የአፍሪካ ሀገራት ማለትም-ለኢትዮጵያ፣ለኬኒያ ለሩዋንዳና ለኡጋንዳ 30 ሚ ዩሮ በጀት መለቀቁን የጠቆሙት ኢንተርናሽናል ዳይሬክተሯ በመጀመሪያ ለኢትዮጵያ ለኡጋንዳ 15 ሚ ዩሮ  መለቀቁን ተናግረዋል፡፡ድርጅቱ የዛሬ 48  ዓመት የሰሜኑን የሀገራችንን ድርቅ ተከትሎ፣ ለችግር ተጋላጭ ወገኖች የአስቸኳይ ጊዜ እርዳታ በመስጠት ስራውን የጀመረውንና በኋላም ፊቱን ወደ ቤተሰብና ማህበረሰብ  ልማት ማዞሩን ያመለከቱት የኤስኦኤስ የህጻናት መንደሮች በኢትዮጵያ ናሽናል ዳይሬክተር አቶ ሳህለማሪያም አበበ፤ የገለፁ ሲሆን እስካሁንም ከ30 ሺህ በላይ ህጻናትና ወጣቶች በኤስ ኦኤስ ታቅፈው ሁለንተናዊ ድጋፍና እንክብካቤ እየተደረገላቸው ተናግረዋል፡፡
በቀጣይ በርካታ የጎዳና ልጆች ለሚገኙባቸው ሁለት ሀገራት የሚውል በጀት እንደሚለቀቅና በኢትዮጵያም የ5 ዓመቱ ፕሮጀክቱ ስኬት ካስመዘገበ ተጨማሪ በጀት ሲለቀቅ እንደሚችል የተገለጸ ሲሆን በዚህ ፕሮጀክት በአዲስ አበባ፣ በድሬደዋና በአዳማ በጎዳና ላይ ህይወታቸውን  ያደረጉ ዘጠን ሺህ ህጻናትና ታዳጊዎች ከገቡበት ሱስ፣ ከደረሰባቸው የስነ- ልቦናም ሆነ የጤና ጉዳት ተላቅቀው ወደ ቤተሰቦቻቸው የሚላቀሉበት ሁኔታ የፕሮጀክቱ ዋናኛ የትኩረት አቅጣጫ መሆኑንም የድርጅቱ ናሽናል ዳይሬክተር አቶ ሳህለማርያም አበበ ጨምረው ተናግረዋል፡፡
በኢትዮጵያ በሰባት ክልሎችና በሁለት ከተማ አስተዳደሮች የሚንቀሳቀሰው ኤስኦኤስ የህጻናት መንደሮች በተጠቀሱት ክልሎችና ከተማ አስተዳደሮች ያሉት ቢሮዎች ችግሩን ከምንጩ ለማድረቅ ለማህበረሰቡ ግንዛቤ ከመፍጠር ጀምሮ በርካታ የቤተሰብና የማህበረሰብ ጥበቃና እንክብካቤዎችን እንደሚሰራ  ዳይሬክተሩ ገልፀዋል፡፡
እንደ አቶ ሳህለ ማርያም ገለፃ፤ በዚህ ፕሮጀክት በጣም ትኩረትና ቅድሚያ የተሰጣቸው ህጻናትና ታዳጊዎች በጤና፣ በስነ- ልቦናና በአጠቃላይ ሁኔታቸው ከፍተኛ ጉዳትና ችግር ውስጥ የገቡት ናቸው፡፡በፕሮጀክቱ ተካተው ተጠቃሚ እንዲሆኑ ሲደረግ ልጆቹ ወደ ጎዳና የወጡባቸው ምክንያቶች አብረው መጠናታቸውን የጠቆሙት አቶ ሳህለማርያም፤ አብዛኛዎቹ ልጆች ወደ ጎዳና ለመውጣት ምክንያት የሆናቸው በቤታቸው ውስጥ ምቹ ሁኔታ አለመኖር ነውም ብለዋል፡፡
በዚህ የፕሮጀክት ይፋ ማድረጊያ መርሃ  ግበር ላይ የተገኙት የሴቶችና ማህበራዊ ጉዳይ ሚኒስቴር ሚኒስትር፣ኤርጎጌ ተስፋዬ (ዶ/ር) ኤስኦኤስ የህጻናት መንደር፣  በኢትዮጵያ በተለይ በህጻናት ጥበቃና እንክብካቤ ላይ የሚሰራውን ስራ አድንቀው፣ ሚኒስቴር መስሪያ ቤታቸውም ቀደም ባለው ጊዜ በ11 ክልሎች 22 ሺህ የጎዳና ተዳደሪዎችን ማንሳት እንደተቻለ ገልጸው፤ በሌሎች ከተሞችም ቀጣይ ስራዎችን ለመስራት ዝግጅት መጠናቀቁን አብራርተዋል፡፡
የህጻናትና ታዳጊዎች ወደ ጎዳና መውጣት ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ መምጣቱን የገለፁት ሚኒስትሯ ችግሩን ከምንጩ ለመቅረፍ በሚያስችል ሁኔታም ላይ እየተሰራ ስለመሆኑ ገልፀዋል፡፡
በዚህ ረገድ በዕለቱ በኤስ ኦኤስ የህጻናት መንደር ይፋ የሆነው የአምስት ዓመት ፕሮጀክት ትልቅ ሚና እንደሚጫወትና በትግበራውም ላይ ሚኒስቴር መስሪያ ቤታቸው ለግብረ ሰናይ ድርጅቱ አስፈላጊውን ድጋፍ እንደሚያደርግ ቃል ገብተዋል። ኤስ ኦኤስ የህጻናት መንደር ከተመሰረተ በዓለም  አቀፍ ደረጃ 70 ዓመት ያስቆጠረ ሲሆን በኢትዮጵያ 48 ዓመት እንደሞላውና በመላው ዓለም በ137 አገሮች እንደሚሰራም ታውቋል። የመንግስት ሪፖርት በአገር አቀፍ ደረጃ 150 ሺህ ህጻናት በጎዳና ላይ እንደሚኖሩ ከነዚህም ውስጥ 60 ሺህ ያህሉ አዲስ አበባ እንደሚገኙ ቢያመለክትም ዩኒሴፍ ግን በኢትዮጵያ ከ600 ሺህ በላይ ህጻናትና ታዳጊዎች በጎዳና ላይ ይኖራሉ ተብሎ እንደሚገመትና ከ100 ሺህ በላይ ያሉት በአዲስ አበባ እንደሚገኙ ይፋ ማድረጉም በእለቱ ተገልጿል፡፡

በአሜሪካ ቴክሳስ ግዛት ውስጥ ነው።የሁለት ዓመቱ ህፃን ባሬት ጎልደን ሁልጊዜ በእናቱ የሞባይል ስልክ መጫወት ይወዳል። እናቱ እንደምትለው፤ በሞባይል ስልኩ ራሱን ፎቶግራፍ እያነሳ ይዝናናል፡፡ ባለፈው ሳምንት ረቡዕ  ግን ራሱን ፎቶ በማንሳት ብቻ አልተወሰነም፡፡ እናቱን ላልታሰበ የገንዘብ ኪሳራ ዳርጓል፤ያውም የኑሮ ውድነት ጣራ በነካበት በዚህ ወቅት፡፡ ባሬት ጎልደን ድንገት በተጫነው ቁልፍ 91 ዶላር (4550 ብር ገደማ) ክፍያ ፈፅሞ 31 ቺዝ በርገሮች ያዘዘ ሲሆን 16 ዶላር (900 ብር ገደማ) ቲፕም (ጉርሻ) መስጠቱን ስካይ ኒውስ ዘግቧል፡፡
 እናት እንደተናገረችው፣ የሞባይል ስልኳን የቆለፈችው (ሎክ ያደረገችው) ነበር የመሰላት፡፡ ነገር ግን አለመቆለፏን ያወቀችው የታዘዙት 31 ቺዝ በርገሮች ተጠቅልለው ቤቷ ድረስ ሲመጡላት ነው፡፡ የ4550 ብር ቺዝ በርገሮች!
 በደቂቃዎች ውስጥ ከ5 ሺ ብር በላይ ኪሳራ የደረሰባት የህጻኑ እናት ወዲያው ሞባይል ስልኳን እንደቆለፈች የዘገበው ስካይ ኒውስ፤ ቺዝ በርገሮቹም ለጎረቤት ተከፋፍለዋል ብሏል፡፡

 የአሜሪካውያን የድንገተኛና የአደጋ ጊዜ ማሳወቂያ የስልክ መስመር በሆነው 911 በመደወል “ፕሬዚዳንት ጆ ባይደን ዘብጥያ መውረድ አለበት; ያለው የፍሎሪዳ ነዋሪ፣ ራሱ ወህኒ ተወርውሮ አረፈው።
የ29 ዓመቱ ጃኮብ ፊልቤክ ባለፈው እሁድ ለእስር የተዳረገው በተደጋጋሚ 911 በመደወል “ኢል-ቻፓ ከእስር መፈታትና ፕሬዚዳንት ባይደን ወህኒ ቤት መግባት አለባቸው” ሲል መስመሩን ያለአግባቡ በመጠቀሙ ነው ተብሏል።የ911 መልዕክት ተቀባዮች የፊልቤክ አስተያየት ከድንገተኛ ጊዜ አደጋ ጋር ምንም ዓይነት ግንኙነት እንደሌለው በመጠቆም፣ ለዚህ ጉዳይ ዳግም እንዳይደውል አስጠንቅቀውት ነበር። እሱ ግን አልሰማቸውም፡፡
ጥቂት ቆይቶ 911 ዳግም በመደወል ያንኑ ተመሳሳይ ጉዳይ ይወተውታቸው ገባ፤ “ፕሬዚዳንት ጆ ባይደን ወህኒ ቤት መወርወር አለባቸው” በማለት። ወዲያውኑ ፖሊስ ወደ ሰውየው ቤት በማምራት፣ ለምን 911 ላይ ድንገተኛ ላልሆነ ጉዳይ ደጋግሞ እንደደወለ ይጠይቀዋል፡፡ ፊልቤክም እንደለመደው፤ “ኢል-ቻፓ በነፃ ከእስር መለቀቅና ፕሬዚዳንት ባይደን መታሰር አለባቸው” ሲል ያለአንዳች ማመንታት መለሰ፡፡
በዚህም 911 ሽቦ አልባ የስልክ መስመርን ድንገተኛና ወንጀል ነክ ላልሆነ ጉዳይ ያለ አግባብ በመጠቀሙ በቁጥጥር ሥር ውሎ ዘብጥያ ወርዷል፡፡ ፊልቤክ በአንድ ሰዓት ጊዜ ውስጥ በ911 የስልክ መስመር በግምት ለሦስት ጊዜ ያህል መደወሉን የእስር ሰነዱ ያስረዳል። ለፕሬዚዳንት ጆ ባይደን የተመኘውንም እስር ራሱ አግኝቶታል፡፡

 የምክክር ኮሚሽኑ እንደቀድሞዎቹ ኮሚሽኖች እንዳይሆን ጥንቃቄ ያስፈልጋል
          ሽምግልና ሲዋረድ፣ ነባሩ ባህላችንና እሴታችን ሲረገጥ ለምን ብሎ የጠየቀ የለም
          ለትውልዱ መበላሸት ትውልዱን ብቻ ተጠያቂ ማድረግ ተገቢ አይደለም

           በአገራችን ዘላቂ ሰላም ለማስፈን ያስችላል ተብሎ ተስፋ የተጣለበት አገራዊ ምክክር በመጪው ዓመት ህዳር ወር ላይ እንደሚጀመር ተገልጿል። በአገራዊ ምክክር ኮሚሽኑ እንደተገለጸው፤ ኮሚሽኑ የቅድመ ዝግጅት ስራዎችን እያጠናቀቀ ሲሆን በቀጣዮቹ የክረምት ወራት የዝግጅት ምዕራፎቹ ይጠናቀቃሉ ተብሏል፡፡ ለዚህ አገራዊ የምክክር መድረክ መሳካት ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያደርጋሉ ተብለው ከሚጠበቁ አካላት መካከል የእርቅና ሽምግልና ማህበራት፣ የሃይማኖት ተቋማትና የጎሳ መሪዎች ተጠቃሽ ናቸው። ከዚህ አንጻር በአማራ ክልል የተቋቋመውና “የአማራ ህዝብ የሽምግልና ስርዓት ማህበር” የተሰኘው ተቋም መሥራችና ፕሬዚዳንት የሆኑትን ሊቀህሩያን  በላይ መኮንን፣ የአዲስ አድማስ ጋዜጠኛ መታሰቢያ ካሣዬ ሰሞኑን በባህር ዳር ከተማ አግኝታ፣ ስለ ማህበሩ አመሰራረትና ዓላማ እንዲሁም ስለ አገራዊ የምክክር  ኮሚሽኑ ተስፋና ተግዳሮቶች አነጋግራቸዋለች። እነሆ፡-



              ይህንን የሽምግልናና የእርቅ ስርዓት ማህበር ለማቋቋም መነሻ የሆናችሁ ነገር ምንድነው? ማህበሩስ የተቋቋመው መቼ ነው?
ማህበሩ የተቋቋመው በ2010 ዓ.ም ነው። ለማህበሩ መቋቋም መነሻ ምክንያት የሆነን ጉዳይ በአገራችን ለሽምግልናና ለእርቅ ይሰጥ የነበረው ክብርና ቦታ ሲጠፋ ማየታችን ነበር። እኔ ለምሳሌ ያደግሁት በገጠራማው የአገራችን ክፍል ነው። የሽምግልና ስርዓቱ ያለውን ቦታና ዋጋ በደንብ እያየሁ ነው ያደግሁት። የሽምግልና ስርዓቶች ለማህበራዊ ችግሮቻችን ምን ያህል ቁልፍ መፍትሄ እንደሆኑ አውቃለሁ። እንዳለመታደል ሆኖ ባለፍንባቸው 40 እና 50 ዓመታት (ሶሻሊዝምን ስርዓተ መንግስት አድርገን ከተቀበልን ጊዜ ጀምሮ ማለት  ይቻላል) ሽምግልና ተረገጠ፤ ትኩረት አጣ፤ ተረሳ፡፡ በእድሜ ገፋ ያለውን ሰው ሁሉ ከነበረው ዘውዳዊ ስርዓት ጋር በማያያዝ አድሃሪ፣ ፊውዳል ምናምን እየተባለ ተገፋ። ሽምግልና ተረገጠ። ትልልቅ ሰዎቻችን፣ ጥቁር ደም ያደርቃሉ የምንላቸው የተከበሩ አባቶቻችን ሁሉ በጮሌ ካድሬዎች በስነ-ልቦናም በአካልም እንዲደርቁ ተደረገ። የደርግ ስርዓት ወድቆ በኢህአዴግ ስርዓት ሲተካም፣ ሽምግልና የገጠመው የከፋ ነገር ነው። ይህ ሁኔታ በጣም ያሳዝነኝ ነበር። እናም በዚህ ዙሪያ ለመስራት ፍላጎት አደረብኝ። ሆኖም ሁኔታዎች ይህንን እንድናደርግ አይፈቅዱልንም ነበር። ያው እንደምታውቂው በ2010 ዓ.ም ያልታሰበ ለውጥ መጣ። ሁኔታዎች ሲለወጡ አየን፤ መናገርና መተንፈስ እንደሚቻል ተገነዘብን። ጊዜ ሳናጠፋ ይህንን የሽምግልናና የእርቅ ማህበር መሰረትን። ማህበሩ ከየትኛውም ፖለቲካ፣ ሃይማኖትና ዘር ውጪ የሆነ የሽምግልናና የእርቅ ስርዓት ማህበር ነው። ስንጀምረው አቅምም ስላልነበረን፣ የባህርዳር ከተማና አካባቢው የአገር ሽምግልናና እርቅ ማህበር ብለን ነበር ያቋቋምነው፡፡ በሂደት ነው ክልላዊ ሆኖ እንዲቋቋምና በመላው አገሪቱ እንዲንቀሳቀስ ያደረግነው።
ማህበሩ ባለፉት 4 ዓመታት ያከናወናቸው ስራዎች ምንድናቸው?
የማህበሩ ቀዳሚ አላማው ትውልድን ማስተማር፣ ግንዛቤ መፍጠርና የተበላሸውን ማስተካከል ነው። ከነባሩ አገራዊ ባህላዊ እሴቶቻችን ያፈነገጠ ብዙ ትውልድ አለን። ማንነቱ የጠፋበት፣ በመጤ ባህሎች የተጠመደና በሱስና መሰል ችግሮች ውስጥ የተዘፈቀ ብዙ ትውልድ አለን። ይህንን ትውልድ የማዳንና የመመለስ ስራ እንሰራለን። ከአገር አቀፉ የሽምግልና መማክርት ጉባኤ ጋር በቅርበት የመስራት ዕድሉንም አግኝተናል። ግጭት ባለባቸው አካባቢዎች  ላይ የህዝብ ለህዝብ ግንኙነቶችን ለመፍጠርም እንሰራለን።
ማህበራችሁ ሲቋቋም በአንድ አካባቢ ላይ ብቻ የተወሰነ ነበር። እንዴት ነው በክልል ደረጃ እንዲቋቋምና ስራውን በስፋት እንዲያከናውን ልታደርጉ የቻላችሁት?
በተለያዩ አገራዊ የእርቅና የሽምግልና ጉባኤዎች ላይ እየተገኘን የአቅማችንን ያህል ተሳትፎ ስናደርግ ቆይተናል። ማህበራችንን በክልል ደረጃ ብናሳድግና ሌሎች አካላትንም ብናካትት ብዙ መስራት እንደምንችል አሰብንበትና ከማንኛውም ሃይማኖታዊ፣ ፖለቲካዊና ዘር ተኮር ጉዳዮች ነጻ የሆኑ፤ ለትውልድም፣ ለወገንም ለአገርም የሚያስቡ ሰዎችን ለመፈለግ ጥረታችንን ቀጠልን። በክልሉ 12ቱም ዞኖች ጥናት ጀመርን። ጥናት በምናደርግበትና ሰዎችን በምናፈላልግበት ጊዜ በተዘዋዋሪ መንገድ ነው ለመሄድ የሞከርነው። በመንግስት መዋቅር ውስጥ በቀጥታ መሄድ አልፈለግንም። እንደዛ ካደረግን አንዳንድ በሽምግልና ስም ለፖለቲካው ሲያጨበጭቡ የከረሙ ሰዎች ጣልቃ ሊገቡብን ይችላሉ። እናም በዩኒቨርስቲዎች በሃይማኖት ተቋማትና በአገር ሽማግሌዎች በኩል እየሄድን አሰባሰብንና 12 የዞን ተወካይ ሽማግሌዎችን ይዘን የሽምግልናና እርቅ ስርዓት ማህበሩን በ2012 ዓ.ም ወደ ክልል ደረጃ አሳደግነው። እንግዲህ ከዚህ በኋላ ነው በአገር አቀፍ ደረጃ በሚካሄዱ ትላልቅ የሰላምና የእርቅ ጉባዔዎች ላይ እየተገኘን የበኩላችንን ለማድረግ መሞከር የጀመርነው። ባሰባችሁበት ልክ እየሰራችሁ ነው ወይ? ብለሽ ከጠየቅሽኝ ግን፣ እየሰራን አይደለም። ትውልዱን ለመድረስ ገና ብዙ ይቀረናል። ነገር ግን በእስካሁኑ ስራችን ሽምግልና ዕውቅና እንዲያገኝ፣ መንግስትም ለሽምግልና እና ለእርቅና ሰላም ጆሮውን እንዲከፍት አድርገናል።
በአሁኑ ወቅት የአገር ሽማግሌዎች፣ የሃይማኖት አባቶችና የጎሣ መሪዎች ያላቸው ተሰሚነት ምን ያህል ነው? ትውልዱ ለእነዚህ ወገኖች ያለውን ግምት እንዴት ያዩታል?
ሽምግልናን ለማዋረድና ቦታ እንዲያጣ ለማድረግ የተሰራው ስራ በአጭር ጊዜ የተሰራ አይደለም። ዓመታትን የወሰደ ስራ ተሰርቷል። ይህንን ሁኔታ ለመለወጥም ጊዜ ያስፈልጋል። እኔ በትውልዱም አልፈርድም። ያኔ በደርግ ዘመን የሽምግልና ስርዓቱ ሲረገጥ አንገቱን ቀና አድርጎ እውነቱን በድፍረት ለመናገር የሞከረ፣ ትውልዱ  ከነባሩ ባህልና እሴት ሲወጣ ለመገሰጽ የደፈረ የለም። በእርግጥ በትሩም ከባድ  ቢሆንም ማንም በድፍረት ለመናገር  የሞከረ አልነበረም። እራሴን ጨምሮ ማለት ነው። አሁን በትውልዱ እናመካኛለን። ትውልዱ ከስርዓት ወጥቷል እንላለን። እንዲወጣ በሩን የከፈትንለት ግን እኛ ነን። እኛ ጠንክረን ከሰራንና በትክክለኛው መንገድ ከመራነው ይመለሳል፡፡ የአገር ሽማግሌም የሃይማኖት አባትም ይሁን አባገዳም በትክክል እውነተኛውን ኢትዮጵያዊነትን ይዘው ትውልዱን ካስተማሩ ትውልዱ የማይመለስበት ምክንያት የለም። እኛ ጋ ግን ችግር አለ። ትናንት ወደ ፖለቲካው ተጠግቶ በሽበቱና በሽምግልናው ሲነግድ የነበረ ብዙ አለ። በሃይማኖትም ጭምር። ከደርግ ወዲህ ያሉ ሥርዓቶች እኮ የአገር ሽማግሌውንም ሆነ የሃይማኖት መሪውን ለመጠቀም ያላደረጉት ጥረት የለም። የጥቅም ተካፋይ እያደረጉ ለአላማቸውና በጎ ለማንለው ተልዕኮአቸው ማስፈጸሚያነት ተጠቅመውበታል። ይህ ሁኔታ አሁንም የለም ለማለት አልደፈርም። እያንዳንዱ የሃይማኖት ተቋም፣ እያንዳንዱ ሽማግሌና የጎሳ መሪ በራሱ ቁመና ላይ ሆኖ በትክክል ቢሰራ ትውልዱ በቀላሉ ይመከራል። ፌስቡክ አይደል በቀላሉ እየነዳው ያለው፡፡ እኛ የራሳችንን በጎ ተጽዕኖ ብንፈጥርበት ልንመልሰው እንችላለን። ትውልዱ እኮ ከእኛ በተሻለ ያውቃል። ዕውቀት ባይኖረውም መረጃ አለው። ለእውቀት አላነበበም። እኛም እንዲያነብ አላደረግነውም። ለመረጃ ግን እያነበበ ነው። መረጃ ከእኛ የተሻለ አለው። እናም ትውልዳችንን ለመመለስ ከዘረኝነት  ነጻ ሆነን፣ ሁላችንም በትክክል ካስተማርነው የማይመለስበት ምክንያት የለም። ሌላው፣ ለትውልዱ መበላሸት የሚታየኝ አደጋ ሥራ አጥነት ነው። ምን ያድርግ የሚበላው የሌለው፣ ሆድ የባሰው የከፋው ትውልድ እንዴት አገር፣ ማንነት፣ እምነት  ሊኖረው ይችላል? እናም ለትውልዱ መበላሸት ትውልዱን ብቻ ተጠያቂ ማድረግ ትክክል ነው ብዬ አላምንም።
በአገር አቀፍ ደረጃ በቅርቡ ይጀመራል ለተባለው አገራዊ የምክክር መድረክ ምን አስተዋጽኦ እያደረጋችሁ ነው?
እንደ እኛ አገር አይነት ማህበረሰብ ላላት አገር፣ ምክክር በጣም አስፈላጊ ጉዳይ ነው። መመካከር፣ መወያየት፣ ችግርን የጋራ አድርጎ የጋራ መፍትሄ ማፈላለግ በጣም ያስፈልጋል፡፡ ማህበረሰባችን የየራሱ መገለጫ ቋንቋ ወግና ስርዓት ያለው ህዝብ ነው። እንዲህ ሰፊ ማህበረሰብ ውስጥ ደግሞ ምክክር ያስፈልጋል። አስታራቂ፣ የሚያግባባ ያስፈልጋል። ይህ በአገራችን ጥንትም ያለ ጉዳይ ነው፤ መኳንንቱና መሳፍንቱም አማካሪ አላቸው። እረኛ ምን አለ ሲሉም ይጠይቃሉ። ይህም የማህበረሰቡን ፍላጎት ለማወቅና ለችግሩ መፍትሄ ለመፈለግ ነው።
አሁን መሃል ላይ ነው ሽምግልናውም ሁሉም ሲቀር መመካከሩም የቀረው። ሁሉም እኔ አውቃለሁ ባይ ሆነ። እናም እኛ ለመመካከር በጣም ዘግይተናል። አሁን ችግሩ አፍጦ ሲመጣብን ነው ለመመካከር የተነሳነው። የምክክር ኮሚሽኑ ብዙ ስራ ይጠብቀዋል። እንደ በፊቶቹ ኮሚሽኖች እንዳይሆን ሊጠነቀቅ ይገባል። የቀድሞዎቹ ኮሚሽኖች ምን የሰሩት ተጨባጭ ነገር አለ ብለን ስናይ ምንም የለም። አሁን ለምሳሌ በቅርቡ በአገራዊ ምክክር ኮሚሽኑ የተተካው የእርቀ ሰላም ኮሚሽን ወይም የማንነትና ወሰን አስመላሽ ኮሚሽን የሚባሉት ባሳለፍናቸው ዓመታት ውስጥ ትልቅ ሚና መጫወት ይችሉ ነበር። እንደ አገር ትልቅ ፈተና ውስጥ የገባንበት ጊዜ ነበርና ትልቅ ድርሻ ነበራቸው። ያ ባለመሆኑ ትልቅ ዋጋ ተከፈለ። አሁንም የተቋቋመው አገራዊ የምክክር ኮሚሽን ትልቅ ድርሻ አለው። መቼም መንግስትን ሆኖ አይሰራም፤ ህዝብን ሆኖ፣ የህዝብን ትንፋሽ እያዳመጠ፣ በመንግስትና በህዝብ መካከል መደላድልና መሰላል ሆኖ ትልቅ ስራ መስራት መቻል  አለበት።
በኮሚሽኑ ውስጥ የመንግስት ጣልቃ ገብነት ይኖራል ብለው ያስባሉ? ከዚህ  የምክክር ኮሚሽንስ ምን ይጠብቃሉ?
ይህ የብዙዎች ስጋት ነው። ፖለቲካው እጁን ያስገባበታል የሚል ስጋት አለ። ይህንን ነው ሁላችንም በየመድረኩ የምንናገረው። መንግስት ይህንን የምክክር ኮሚሽን ከማደራጀት ከማጠናከርና ሜዳውን ከማመቻቸት ውጪ እጁን ሊያስገባበት አይገባም። ይህ ክስ እስካሁን የተፈተንበት ጉዳይ ነው። ኮሚሽን ተብሎ ይቋቋማል፤ ከፖለቲካው ነጻ አይሆንም። እያንዳንዱ ወይ የብሔር ወይ የቋንቋ መለያውን ይዞ ይገባል፡፡ እናም ፈተናችን የበዛው በዚህ ምክንያት ነው። አሁን አደራ የተጣለባቸው ሰዎች አሉ። ታሪክ እንዲሰሩ ይፈለጋል። ከእነዚህ ሰዎች ብዙ እንጠብቃለን። በየአካባቢው የሚፈጠሩ ችግሮችን ማየት፣ ህብረተሰቡ ውስጥ ዘልቆ ማወያየት፣ የግጭት መንስኤዎች ላይ ጥናት ማድረግና  የመፍትሄ ስራዎችን መስራት ይጠበቅባቸዋል። ሸክማቸው ከባድ እንደሆነ ይሰማኛል። የህዝቡ ጥያቄ ህገ-መንግስት እስከማሻሻል የሚደርስ ነው። የህዝቡን ሁለንተናዊ ሃሳብና ስሜት በሚደግፍ መልኩ ህገ-መንግስትን እስከማሻሻል ድረስ የሚዘልቅ ከፍተኛ ሃላፊነትን የሚጠይቅ ስራ ይጠበቅባቸዋል። ነገር ግን ይህ ግቡን ሊመታ የሚችለው በእነዚህ አስራ አንድ የኮሚሽኑ አባላት ብቻ አይደለም። ሁሉም ራሱን የኮሚሽኑ አባል እንደሆነ እያሰበ ሊሰራ ይገባል። የሃይማኖት አባላቱም፣ የአገር ሽማግሌውም፣ የጎሳ መሪውም የምክክር ኮሚሽኑን በማጠናከርና በማገዝ፣ ችግሮቻችንን በጋራ ፈተን ወደቀድሞው የመመካከርና የሰላም ታሪካችን መመለስ አለብን፡፡ እያለን ጦም አዳሪዎች ከሆንበት ታሪክ መውጣት አለብን። ኮሚሽኑ ተጠሪነቱ ለህዝብና ለህዝብ ብቻ መሆን አለበት፤ ማንም የፖለቲካ ድርጅት ሊዘውረው አይገባም። “ስለ እርቅና ሽምግልና ጉዳይ ለመወያየት ጊዜው አይደለም፤ የሰዎች ቁስል ባልደረቀበትና ሃዘናቸው ባልሻረበት ሁኔታ ስለእነዚህ ጉዳዮች መወያየቱ ተገቢ አይደለም” የሚሉ ወገኖች አሉ። የእርስዎ ሃሳብ ምንድነው?
መቼም በደረሰው ነገር ሁላችንም አዝነናል። በደሉ ግልጽ ነው። ባልተጠበቀ ጊዜና ሁኔታ የተፈጸመ እኩይ ድርጊት ነው። የህዝቡ መጎሳቆል፣ መሰቃየት፣ መሞት፣ መፈናቀል ህመሙ ይሰማናል። በህዝብ ላይ የተፈጸመው በደል በ21ኛው ክፍለ ዘመን ላይ ይፈጸማል ተብሎ የማይታሰብ ነው። በሰው፣ በእንስሳትና በእጽዋቱ ላይ ሁሉ ሠይጣናዊ ስራ ተሰርቷል። ነገር ግን እርቅና ይቅርታን ማሰቡ እጅግ አስፈላጊ ነገር ነው። ከሌሎች ልንማር ይገባል። አባቶቻችን እኮ ሰው ተገድሎ ጥቁር ደም ፈስሶ 10 ቀን እስኪሞላው እንኳን አይጠብቁም። ይሄዱና የተጎዳውን ወይም ሰው የሞተበትን ወገን በሽምግልና ይይዙታል። ተጎጂው “ተውኝ እንጂ ዓይኑን እንኳን ሳይፈስ…” ይላል። ግን አይተውትም ይይዙታል። “እስከዚያው ድረስ ክፉ ላታስብ ቃል ግባልን” ይሉታል። ባይታረቅ እንኳን ለጊዜው ቃል ያስገቡታል። ልማዳችን ይህ ነው። ከሩዋንዳም ቢሆን የምንማረው ይቅርታ ማድረግን ነው። የሩዋንዳ እልቂት የዓለማችን አሰቃቂ ጠባሳ ነው። እሱንም ቢሆን የፈታው እርቁ ነው። እስቲ ትንሽ እናቆየው ቢባል ችግሩ ይባባሳል። በደመኝነትና በጠላትነት እየተፈላለግን እንቆይ ካልን፣ ወደከፋ ምስቅልቅል ውስጥ እንገባለን። ችግራችንን ሊፈታ የሚችለው ወደ እርቅና ሰላም መምጣቱ ብቻ ነው። #የለም ይህንን ያህል ተበድን በቀላችንን ሳንመልስማ አይሆንም; ካልን፣ ይቺን አገር እንዳትኖር ልናደርጋትም እንችላለን። እናም የምክክር ኮሚሽኑ ሊሰራው የሚገባው ብዙ ስራ አለ። ለፖለቲከኞች መጠቀሚያ የሆነ የወሰን፣ የማንነትና የድንበር ጉዳይ ጊዜ ሳይሰጠው በህግና በህግ ብቻ መቋጫ ሊያገኝ ይገባል። ለችግራችን  በጋራ መፍትሄ በመፈለግ ከገባንበት ምስቅልቅል ውስጥ መውጣት አለብን።

 የደራሲ በሪሁን አዳነ ሁለተኛ ሥራ የሆነው “የቀን ወጣልኝ ፖለቲካ” ጥቅመኝነትና የሽግግር ክሽፈት መፅሐፍ በዛሬው ዕለት ገበያ ላይ ውሏል፡፡ መፅሐፉ በዋናነት በሀገራችን ፖለቲካ “የጎር ዲያን ቋጠሮ” ሆኗል ስለሚባው የአገረ መንግስትና ብሔረ መንግሰት ግንባታና ከዚሁ ጋር ተያዞ ስለመጣው የብሔርተኝት እንቅስቃሴ የሚያትት ነው ተብሏል፡፡ በመፅሐፉ ውስጥ አገራችን የገጠማት አሁናዊ ተግዳሮቶችና መንስኤዎቹ፣ በደንብ ስለመተንተናቸው ደራሲው በሪሁን አዳነ ገልጿል፡፡ በ221 ገፅ የተቀነበበው መፅፍ በ150 ብር ለገበያ መቅረቡም ታውቋል፡፡ ደራሲው ከዚህ ቀደም ማለትም በ2007 ዓ.ም “በምርኮ የተያዘ ህዝብ” የአውራ ፓርቲ ሥርዓት ወይስ የአፈና አገዛዝ? የተሰኘ መፅሐፍ ለንባብ ማብቃቱ አይዘነጋም፡፡