Protests are continuing to shake the Egyptian regime of President Abdel-Fattah el-Sissi as anti-government protesters took to the streets at least 16 different sites on Sunday amid heightened security in the country in advance of anticipated demonstrations.
Videos circulating on social media showed the demonstrators holding banners and chanting slogans calling on el-Sissi to step down. Others were seen setting a police car on fire and throwing stones at security forces. Dozens demonstrated in the al-Basateen district, a large neighborhood in southern Cairo, and in several surrounding areas. Protesters marched in Maadi, another large district that houses embassies and foreigners and in Madinat Nasr, a Cairo suburb.
The country has tightened security after former army contractor Mohamed Ali called for anti-government protests to commemorate the anniversary of the 2019 mass protests. During the 2019 protests, Egyptian security forces arrested people arbitrarily and even killed some on the grounds that they were armed. More than six people were killed by security forces. The people were allegedly members of the Muslim Brotherhood. Labeling the group as a terrorist organization, el-Sissi's regime has detained, tortured and killed thousands of people with the claim that they were linked to the group. According to Egyptian media, more than 1,200 people were arrested during the protests. However, Egyptian activists claim that the number is much higher since there were hundreds of detained people who were not registered by the police.
El-Sissi ascended to power through external aid and support after leading a bloody military coup in 2013 against Mohammed Morsi, the country's first freely elected president who died suspiciously in June during a trial. Thousands of people rejected the army's move and demonstrated in the streets. Thousands were killed in Rabaa Square in one night on the grounds that the army had to disperse the protesters to preserve order. Since then, a harsh crackdown on dissidents, not only the Muslim Brotherhood but anyone who opposed el-Sissi, has commenced.
Following the bloody coup, Saudi Arabia and the United Arab Emirates (UAE) financed the new regime generously. Moreover, the U.S. has not refrained from pledging support despite the explicit human rights violations. U.S. President Donald Trump, who previously called el-Sissi "his favorite dictator," continues to back him. He also declared that el-Sissi was a "great leader" and "highly respected." Other Western countries were also silent over the mass human rights violations and the oppression of civil society.
Egypt has long been criticized for its violations of human rights, silencing dissidents and putting thousands in prison. Since 2015, the number of executions in Egypt has surged to an unprecedented level, according to rights activists who are concerned that more innocent Egyptians, many of them members of the Muslim Brotherhood, will be subjected to unfair executions.
(Source: DAILY SABAH)

On 10 September, federal prosecutors charged opposition leader EskinderNega and six others with crimes including training a terror group to assassinate the former acting Addis Ababa mayor and inciting ethnic and religious conflict to try and illegally take power in the capital.
Eskinder, a writer and politician who opposes ethno-nationalist movements and styles himself as a pro-democracy activist, has been arrested multiple times before his 1 July detention during a bout of deadly political violence. He was sentenced to 18 years for terrorism offenses, including trying to foment an ‘Ethiopian Spring’ in 2012 and released in 2018. In 2006, after the violent fallout from competitive elections the year before, Eskinder was imprisoned for treason, but released a year later.
The head of the Balderas for True Democracy Party, which is registered by the electoral board and whose stated mission is to protect the rights of citizens in self-governing, multi-ethnic Addis Ababa, is on trial at the Federal High Court with six co-defendants, two of whom are at large and four of who are leading Balderas officials. On 17 September, the charges were read to the defendants, who are in two groups. Lawyer HenokAkilu told Ethiopia Insight that the defense team did not attend the hearing as they were informed too late.
The charge sheet against Eskinder and four others says that since August 2019 they appointed themselves to a “caretaker” Addis Ababa council, attempted 14 times to initiate ethnic and religious conflict, and conspired against the government and the constitution.
Among the second set of charges, which also include Eskinder, are that they organized the training of a terrorist group in Motta, East Gojjam Zone, Amhara region, with the aim of assassinating former acting mayor Takele Uma and other top officials. The sixth defendant, AshenafiAweke, recruited and presented the trainees to Eskinder, the charges allege. They will also be tried for plotting to burn religious institutions to create chaos in Addis Ababa and overthrow the city government.
The first group are charged under articles 32(1)(a) and (b), 35, 38, and 240(1)(b) of the Criminal Code. The two absentee defendants and Eskinder are also accused of violating articles 32, 35, and 38 of the Criminal Code and Article 6(2) of Proclamation 1176/2020 Anti-Terrorism Proclamation.
Yesterday, the Attorney General’s Office announced that Oromo nationalist leaders Jawar Mohammed and BekeleGerbe would also be charged with terrorism crimes. Meanwhile, centrist politician LidetuAyalew, is being prosecuted for firearms offenses in an Oromia court.
According to prosecutors, the first five defendants in Eskinder’s case and their followers used fake Facebook accounts and other means of communication with the aim of provoking clashes between Amhara and Oromo and Muslims and Christians. When a site was designated in Nefas Silk Sub-City for construction of a mosque, on 12 August 2019, Eskinder, as self-appointed leader of the ‘caretaker’ council, ordered his followers to spread information that Takele is promoting Islam’s expansion and used words that were designed to provoke Muslims, the charges state.
On 5 February, after police and community members clashed around HayaArat area in Addis Ababa over the construction of a church, Eskinder is accused of attempting to initiate unrest by visiting the location and telling the community that this is the work of Takele, and that the now Mines Minister is a “killer”.
The charge sheet says that on 10 April, at the headquarters of Balderas, Eskinder told supporters: “We will use every opportunity and pay every sacrifice including our lives to remove the government by 10 October [the original expiry of all governments’ five-year terms before parliament extended them in June due to the pandemic]. We are prepared for both peaceful and armed struggle. Sub cities which aren’t well organized should be accordingly organized.”
In May, prosecutors say Eskinder told party members: “The election has been postponed. This isn’t a legitimate government and it will only stay in power after 10 October over our dead bodies. Alert the forces in and around the city to be prepared and we’ll have aid from our members inside the Orthodox Church.”
Moreover, the defendants allegedly used musician HachaluHundessa’s 29 June killing to stoke ethnic and religious clashes. The next morning, Eskinder and two other defendants told supporters that Qeerroos—literally, Oromo bachelors, but also the name of a youthful political movement that has been involved in peaceful and violent protests since 2015—are coming into Addis Ababa from multiple directions and they need to attack to make them retreat. Following the order given to youth groups by him and the fourth defendant, AskaleDemese, Oromo and their properties were attacked around Kirkos and KolfeKeranyo sub-cities and Tor Hailoch.
On 1 July, the day of his arrest, prosecutors say Eskinder told the second defendant, SentayehuChekol, a top Balderas official, to organize youth groups around Kirkos, distribute flyers, and engage in unrest. Allegedly, Eskinder promised 500,000 birr for the activity. On the same day, both defendants went to Bulgaria in Kirkos Sub-City and disseminated false reports that Qeerroos are coming to burn down Kirkos and St. Michael churches. That drove the churches to ring emergency bells, thereby fueling more unrest.
Due to the defendants organizing attacks on Oromo, Tigrayans and Muslims, 14 fatalities and the destruction of more than 187-million-birr worth of property occurred, prosecutors allege.
Eskinder told the court that security will be best served by releasing him: “If the state is worried about public safety, the best thing for the public peace and security is if we got released and participated in the election. The election won’t be trusted by the public if we are excluded.” Later he added: “The entire nation knows we are political prisoners and since the attorney general is recently appointed I understand he will experience a lot of pressure from the top officials to bring the desired outcome.”
Sentayehu said: “Takele has been unlawfully handing over to individuals, lands, condominium apartments and identity cards in Addis Ababa. As politicians who stood for public interest, it is our duty to reveal and contest such illegal actions, but we never planned to employ forceful measures.”
The charge sheet says the seventh defendant, FetawiGebremedhin, was previously sentenced to death and escaped from prison. However, defense lawyer Henock told Ethiopia Insight that neither he nor his clients have any knowledge of Fetawi and suspect he may not exist.
The defense asked the court to release the defendants on bail. The prosecution protested, as the charges carry potentially more than 15 years imprisonment, and as there is a possibility of further crimes since the defendants are willing to give their lives to overthrow the government. The defense objected that the charges carry a minimum of 10 years and bail is a constitutional right. Judges rule on the bail request on 22 September.
(Source: Ethiopia Insight)

   ታዋቂው የቴክኖሎጂ ኩባንያ ጎግል በስሩ በሚያስተዳድረው ዩቲዩብ ድረገጽ አማካይነት የህጻናትን መረጃዎች ያላግባብ ጥቅም ላይ አውሏል በሚል በእንግሊዝ የ3 ቢሊዮን ዶላር ክስ እንደተመሰረተበት ብሉምበርግ ዘግቧል፡፡
ኩባንያው ከ5 ሚሊዮን በላይ የሚሆኑ ከ13 አመት በታች ዕድሜ ያላቸውን እንግሊዛውያን ህጻናት መረጃዎች ያለፈቃድ በዩቲዩብ አሰራጭቷል ተብሎ ክስ እንደቀረበበት የጠቆመው ዘገባው፤ ፍርድ ቤት የጥፋተኝነት ውሳኔ ካሳለፈበት 3.2 ቢሊዮን ዶላር እንደሚከፍልና ገንዘቡ ለህጻናቱ በካሳ መልክ እንደሚከፋፈልም አመልክቷል፡፡

          “ደብል ዲያመንድ” የሚል ስያሜ ያላትና በአለማችን እጅግ ከፍተኛ የሆነ ዋጋ በማውጣት ክብረ ወሰን ያስመዘገበችው በግ፣ ሰሞኑን ስኮትላንድ ውስጥ በተካሄደ ጨረታ በ490 ሺህ ዶላር መሸጧን ዘ ጋርዲያን ዘግቧል፡፡
ስኮቲሽ ናሽናል ቴክሴል በተባለው የአገሪቱ አጫራች ኩባንያ አማካይነት ላንካርድ በተባለው ከተማ በ13 ሺህ ዶላር መነሻ ዋጋ ለጨረታ የቀረበችው ይህቺው “ታሪካዊ በግ”፤ በስተመጨረሻም ባልተጠበቀ ዋጋ በ490 ሺህ ዶላር መሸጧን ዘገባው አመልክቷል፡፡
ጨረታውን ያሸነፉት ሶስት የእንስሳት እርባታ ኩባንያዎች በጋራ ባቀረቡት ዋጋ መሆኑን የጠቆመው ዘገባው፤ ከዚህ ቀደም በከፍተኛ ዋጋ በመሸጥ ክብረወሰኑን ይዛው የነበረችው እ.ኤ.አ በ2009 በ307 ሺህ ዶላር የተሸጠችው #ዴቨሮንቫሌ ፐርፌክሽን; የተሰኘች በግ እንደነበረችም አስታውሷል፡፡

 የቀድሞው የአሜሪካ ፕሬዚዳንት ባራክ ኦባማ፤“ኤ ፕሮሚስድ ላንድ” የተሰኘ አዲስ መጽሐፍ በመጪው ህዳር ወር መጨረሻ በገበያ ላይ እንደሚውል ሲኤንኤን ዘግቧል፡፡
ኦባማ ከወጣትነት ዘመናቸው እስከ ፕሬዚዳንትነት ያሳለፉትን ህይወትና ስልጣናቸውን ከለቀቁ በኋላ ያጋጠሟቸውን ነገሮች የሚዳስሱበት ይህ የግል ማስታወሻ መጽሐፍ፤በ25 የተለያዩ ቋንቋዎች ተዘጋጅቶ ለገበያ እንደሚበቃም ዘገባው አመልክቷል፡፡
ፔንጉዊን ራንደም ሃውስ በተባለው ታዋቂ አሳታሚ ኩባንያ አማካይነት ለህትመት የሚበቃው “ኤ ፕሮሚስድ ላንድ”፤ 768 ገጾች እንዳሉት የተነገረ ሲሆን፣ 45 ዶላር የመሸጫ ዋጋ እንደተተመነለትና  በሚሊዮኖች ኮፒ ይሸጣል ተብሎ እንደሚጠበቅ ተዘግቧል፡፡
ኦባማ ከዚህ ቀደም “ድሪምስ ፍሮም ማይ ፋዘር” እና “ዘ ኦዳሲቲ ኦፍ ሆፕ” የተሰኙ ሁለት ተወዳጅ መጽሐፍትን ለአንባብያን ማቅረባቸውንም ዘገባው አስታውሷል፡፡

   በመላው አለም የሚኖሩ 47 ሚሊዮን ያህል ሴቶችና ልጃገረዶች የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝ በፈጠራቸው ዘርፈ ብዙ ቀውሶች ሳቢያ ወደ ከፋ ድህነት ሊገቡ እንደሚችሉና በሴቶችና በወንዶች መካከል ያለው የሃብት ልዩነት በከፍተኛ ሁኔታ ይሰፋል ተብሎ እንደሚጠበቅ ተመድ ከሰሞኑ ባወጣው መግለጫ አስጠንቅቋል፡፡
ድርጅቱ እንዳለው የሴቶች ድህነት መጠን እስከ መጪው የፈረንጆች አመት በ9.1 በመቶ ይጨምራል ተብሎ የሚጠበቅ ሲሆን ኮሮና ከኢኮኖሚ አንጻር ሁሉንም ተጠቂ ቢያደርግም፣ ሴቶችና ልጃገረዶች ግን በከፋ ሁኔታ ከገፈቱ ቀማሽ ይሆናሉ ተብሎ ይገመታል፡፡ በወረርሽኙ ሳቢያ ወደ ድህነት ይገባሉ ተብለው ከሚጠበቁት 96 ሚሊዮን ያህል ሰዎች መካከል 47 ሚሊዮን ያህሉ ሴቶችና ልጃገረዶች እንደሚሆኑ የገለጸው የተባበሩት መንግስታት ድርጅት የልማት ፕሮግራም፤ ይህም በከፋ ድህነት ውስጥ የሚገኙ የአለማችን ሴቶችና ልጃገረዶችን ቁጥር ወደ 435 ሚሊዮን ከፍ እንደሚያደርገው አመልክቷል፡፡
ሴቶች በኮሮና ቫይረስ ምክንያት ከስራ ገበታቸው የመፈናቀል ዕድላቸው ከወንዶች ጋር ሲነጻጸር በ19 በመቶ ከፍ እንደሚል የጠቆመው ድርጅቱ፤ በብዛት ለከፋ ድህነት ከሚጋለጡት መካከልም የአፍሪካ አገራት ሴቶችና ልጃገረዶች እንደሚገኙበትም አክሎ ገልጧል፡፡

    “በኢትዮጵያ ተደጋግመው የተከሰቱ በርካታ ችግሮች አሉ፡፡ እነርሱም አለመተማመን፤ ዘረኝነት፤ መናናቅ፤ የኢኮኖሚ አለመመጣጠን፤ ሕገወጥ የጦር መሣሪያ ዝውውር፤ የቤተ እምነትን ማጣጣል፣ የዝምድና ሹመት፣ የሕዝብና የመንግስት ሀብት ምዝበራ፤ ብሔር ተኮር ጥፋቶች፣ ለክፉ ዓላማ ወጣቶችን ማደራጀት፣ ግጭት መፍጠር፤ ዜጐችን ማፈናቀል፤ ጾታዊ ትንኮሳና አስገድዶ መድፈር፣ እናትና ልጅን አብሮ ማቃጠል፣ በመንጋ ፍርድ ሰውን ዘቅዝቆ በጠራራ ፀሐይ መስቀል፣ እንደ በግ ማረድ፣ በድንጋይና በብረት ወግሮ መግደል፤ የጥላቻና ጸያፍ ንግግሮች፣ ብሔርና ሃይማኖት ተኮር ጽሑፎችን ማሰራጨት፤ መስጂድንና ቤተ ክርስቲያንን በሌሊት ማቃጠል፤ ተማሪዎች ትምህርታቸውን ሳይጨርሱ፣ ታማሚዎች ከሕመማቸው ሳያገግሙ፣ አራሶች ወገባቸው ሳይጠና ቤት በላያቸው ማፍረስ፣ በተዘጉ መንገዶች ምክንያት ወደ ጤና ጣቢያ መድረስ ያልቻሉ እርጉዞች ጐዳና ላይ እንዲወልዱ ማድረግ፣ የምስኪኖችን ንብረት ማውደም፣ ለዘመናት የለፉበትን ጥሪት በአንድ ጀምበር ማቃጠል፣ በእነዚያ ድርጅቶች ተቀጥረው የሚሠሩ ዜጐችን መድረሻ ማሳጣት፣ ምንም የማያውቁ ሕፃናትን ሜዳ ላይ እንደ ጠጠር እስከ መበተን…ድረስ በተለያዩ የአገራችን ከተማዎች…ተነግሮ የማያልቅ ግፍ ከሰውነት በጐደሉ የአረመኔ ሰዎች እጅ ተፈጽሟል፡፡
የነገዋ ኢትዮጵያ በኢኮኖሚ፣ በማኅበራዊ፣ በፖለቲካዊና በመንፈሳዊ የተሻለች እንድትሆን ካስፈለገ እስከ ዛሬ የመጣንባቸውን የሴራ ፖለቲካ፣ አክራሪ ብሔርተኝነትና ሃይማኖተኝነትን ከላያችን ላይ ማራገፍ ይጠበቅብናል፡፡ ካልሆነ ግን ታሪክን ወደ መድገም እንጂ ታሪክን ወደ መሥራት አንሸጋገርም፡፡ በጐ ታሪክን ለመጻፍ መሻቱ ካለን፣ ከገባንበት የሥነ - ምግባር ዝቅጠትና አዙሪት በፍጥነት መውጣት አለብን፡፡ ከታሪክ የምንማረው በርካታ አገራትና ሕዝቦች አሁን የደረሱበትን ከፍታ ነው፡፡ አንዳንዶቹ ከእኛ የከፋ ነገርም ገጥሟቸዋል፡፡ በእኛ የደረሰም በእነርሱ ደርሷል፡፡ አሁን በአንጻራዊነት ያገኙትን ሰላም፣ ብልጽግና፣ ዕድገት በሁሉም አቅጣጫ ስንመለከተው ተጋርጦባቸው የነበረውን የመፍረስ፣ የመበታተን አደጋ አትኩሮትና ጥንቃቄ የተሞላበት ምላሽ በመስጠታቸው ያለ ጥርጥር እንደተሻገሩት እንረዳለን፡፡
ዛሬም አገራችን መንታ መንገድ ላይ ነች። ችግራችን እንደ ድር ለምን ተወሳሰበ? መፍትሔ መስጠት የተሳነን ለምንድን ነው? በውስጥና ውጪ ያሉ ፖለቲከኞች፤ የሰብአዊ መብት ተሟጋቾች፣ አክቲቪስቶች፣ ጦማሪያን፣ የሚዲያ ባለሙያዎች…ለአገራቸው ውድቀት ነው ወይስ ብልጽግና ነው የሚዳክሩት? ስብከታቸው ምንድን ነው? እዚህ ያለውን ሕዝብ ተነስ የሚሉት ለልማት ነው ለጥፋት? ጥላቻን በለፈፉበት ግለት ያህል ስለ ፍቅር ምን ብለዋል? ብሔርተኝነትን ባጐኑት ልክ ስለ አንድነት ምን ተንፍሰዋል? ስለ ምን ተናግረው ስለ ምን ዝም ብለዋል? ታዝበናል? ወይስ ሁላችንም በማውራት ላይ ስለምንገኝ መደማመጥ አልቻልንም? ዝም ማለት ለአገር ትልቅ ውለታ የሚሆንበትም ጊዜ አለ እኮ። በወረኞች መንደር ፀጥታን መርሁ ካደረገ ሰው በላይ ጠቢብ የለም፡፡
አገራችንን ጠፍሮ የያዛት ችግር ምንድነው? መንስዔውና ውጤቱስ? የቱ ጊዜያዊና ቋሚ ነው? ብለን መጠየቅ አለብን፡፡ ኢትዮጵያ ሕዝቦቿ ከመከራ ለአፍታ እንኳ ሳይላቀቁ መሪር ሕይወት የሚገፉባት ምድር የሆነችው ለምንድን ነው? በዋናነት ሰዎች ከተለያዩ ችግሮች ጋር የሚጋመዱት በሦስት መንገዶች ነው፡፡ የዶክተር ጠና ደዎ ሐተታ በችግር ፈጣሪነት፣ በሰለባነትና በመፍትሔ ሰጪነት ያጠቃልላቸዋል፡፡ በአገራችን ላሉ ችግሮች ደራሲውና ተዋናዩ እኛው ሕዝቦቿ ነን፡፡ ማናችን በችግር መንስዔነት፣ በተጐጂነት፣ በመፍትሔነት እንደተሰለፍን ራሳችንን በግልጽነት እንጠይቅ፡፡ ከመጣነው መንገድ እንማር፡፡ አሰላለፋችንን እናጢን፡፡ ታላቁ ፈላስፋ አፍላጦን፤ “የሰው ልጅ በጐ ትምህርት ካገኘ የተሻለ ይሆናል፡፡ መልካም ትምህርት ካላገኘ ግን የከፋ ይሆናል፡፡” ይለናል፡፡ ከምንጊዜውም በላይ ግብረገብ ዐቢይ የቤት ሥራችን እንደሆነ የተረዳንበት ወቅት ላይ ነን፡፡ አልበርት ካሙ፤ ከግብረገብ ውጪ የሚመላለስን ሰው በጫካ ውስጥ ግዳይ ሊጥል ከሚንጐማለል አረመኔ አውሬ ለይቶ እንደማያየው “A man without ethics is a wild beast loosed upon this world.” ሲል ይነግረናል፡፡”
(ከዮናስ ዘውዴ ከበደ "አልገባኝም" አዲስ መጽሐፍ የተቀነጨበ)

       የኮሮና ተጠቂዎቸች ቁጥር ከ30 ሚሊዮን አልፏል

            የአለም የጤና ድርጅት ባለፈው እሁድ ብቻ በመላው አለም 308 ሺህ ያህል የኮሮና ቫይረስ ተጠቂዎች መገኘታቸውንና ይህም ቁጥር ወረርሽኙ ከተቀሰቀሰበት ጊዜ አንስቶ ከፍተኛው እንደሆነ አስታውቋል፡፡
በዕለቱ ከፍተኛ ቁጥር ያላቸው የኮሮና ቫይረስ ተጠቂዎች የተገኙባቸው ቀዳሚዎቹ የአለማችን አገራት ህንድ፣ አሜሪካና ብራዚል መሆናቸውን የጠቆመው ድርጅቱ፤ በህንድ 94 ሺህ 372፣ በአሜሪካ 45 ሺህ 523 እና በብራዚል 43 ሺህ 718 የቫይረሱ ተጠቂዎች መገኘታቸውንም አመልክቷል፡፡
የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ዋና ጸሃፊ አንቶኒዮ ጉቴሬስ በበኩላቸው፤ ኮሮና ቫይረስ ከቁጥጥር ውጭ መሆኑንና የአለማችን ቀዳሚው የደህንነት ስጋት መሆኑን በመጥቀስ አለማቀፉ ማህበረሰብ ቫይረሱን ለመዋጋት ከመቼውም ጊዜ በበለጠ ተተባብሮ እንዲሰራ ባለፈው ረቡዕ በሰጡት መግለጫ ጥሪ አቅርበዋል፡፡
የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝ እስካለፈው ሃሙስ አመሻሽ ድረስ በመላው አለም ከ30.1 ሚሊዮን በላይ ሰዎችን ማጥቃቱንና ወደ 947 ሺህ የሚጠጉ ሰዎችን ለህልፈተ ህይወት መዳረጉን እንዲሁም ከቫይረሱ ያገገሙ ሰዎች ቁጥር ወደ 21.9 ሚሊዮን መጠጋቱን ዎርልዶ ሜትር ድረገጽ ባወጣው መረጃ አስታውቋል፡፡
አሜሪካ ከ6.8 ሚሊዮን በላይ ተጠቂዎችና ከ201 ሺህ በላይ ሟቾች ከአለማችን አገራት በቫይረሱ ክፉኛ የተጎዳች ቀዳሚዋ አገር ስትሆን፣ ህንድ ከ5.1 ሚሊዮን በላይ ተጠቂዎች፣ ብራዚል ከ4.4 ሚሊዮን በላይ ተጠቂዎች ይከተላሉ፡፡ ብራዚል በ134 ሺህ ሟቾች በሁለተኛ ደረጃ ላይ ስትገኝ፣ ህንድ ከ83 ሺህ በላይ ሟቾች ሶስተኛውን ደረጃ ይዛለች፡፡
ወደ አፍሪካ ስናመራ ደግሞ፣ በአህጉሪቱ ላለፉት ሶስት ተከታታይ ሳምንታት በኮሮና ቫይረስ ከተያዙ ሰዎች መካከል የሚያገግሙት በአማካይ 82 በመቶ ያህሉ እንደሆኑ የአፍሪካ የበሽታ መከታተልና ቁጥጥር ማዕከል ባለፈው ሃሙስ ባወጣው መግለጫ ማስታወቁን እናገኛለን፡፡ በመላው አፍሪካ 13 ሚሊዮን ያህል የኮሮና ቫይረስ ምርመራዎች መደረጋቸውን፣ በቫይረሱ የተጠቁ ሰዎች ቁጥር ከ1.37 ሚሊዮን በላይ መድረሱን፣ የሟቾች ቁጥር ወደ 33 ሺህ 251 ከፍ ማለቱንና 1.127 ሚሊዮን ያህል ታማሚዎች ደግሞ ማገገማቸውንም ማዕከሉ አክሎ ገልጧል፡፡
የአለም የጤና ድርጅት በበኩሉ፣ በመላው አለም በኮሮና ቫይረስ ከተጠቁ 7 ሰዎች መካከል በአማካይ አንዱ የጤና ባለሙያ መሆኑን ከትናንት በስቲያ ባወጣው መግለጫ ያስታወቀ ሲሆን፣ ይህ ቁጥር በአንዳንድ አገራት ከዚህ በላይ እንደሚሆንና ከ3 ተጠቂዎች አንዱ የጤና ባለሙያ እስከመሆን እንደሚደርስ መግለጹንም አልጀዚራ ዘግቧል፡፡
የአለም ባንክ ዋና የምጣኔ ሃብት ባለሙያ ካርሜን ሬንሃርት፤ አለማችን በኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝ ሳቢያ ካጋጠማት የኢኮኖሚ ቀውስ ለማገገም እስከ 5 አመት ያህል ጊዜ ሊፈጅባት እንደሚችል ማስታወቃቸውን ሮይተርስ ዘግቧል፡፡
የአሜሪካ መንግስት ፍቱንነቱ የተረጋገጠ የኮሮና ቫይረስ ክትባት በሳምንታት ጊዜ ውስጥ ስራ ላይ እንደሚውልና ክትባቱን ለሁሉም ዜጎቹ በነጻ ለማዳረስ ማቀዱን ባለፈው ረቡዕ ማስታወቁ የተዘገበ ሲሆን የአሜሪካው ሲዲሲ በበኩሉ፤ ከክትባት ይልቅ የፊት ጭምብል ኮሮናን በከፍተኛ ሁኔታ እንደሚከላከል በጥናት ማረጋገጡን ይፋ አድርጓል፡፡
የተባበሩት መንግስታት ድርጅት የህጻናት መርጃ ድርጅት ዩኒሴፍ በበኩሉ፤ ከአለማችን አጠቃላይ ተማሪዎች ግማሽ ያህሉ ወይም 872 ሚሊዮን የሚሆኑት በኮሮና ቫይረስ ምክንያት ወደ ትምህርት ገበታቸው አለመመለሳቸውን ያስታወቀ ሲሆን፣ በመላው አለም በቫይረሱ ሳቢያ ትምህርታቸውን ያቋረጡ ተማሪዎች ቁጥር 1.6 ሚሊዮን እንደሚደርስም አመልክቷል፡፡

  በሀገራችን እውቅ እውቅ ኮሜዲያን እንደነበሩ ይታወቃል፡፡ ከነዚህ ውስጥ ተዋናይ ወጋየሁ ንጋቱ (ሀገር ፍቅርና ብሔራዊ ቴአትር)፣ ተዋናይ አበራ ጆሮ (ሀገር ፍቅር ቴአትር)፣ ኮሜዲያን መላኩ አሻግሬ ፣ ኮሜዲያን ተስፋዬ ካሣ ተጠቃሽ ናቸው፡፡
ዛሬ ኮሜዲያን መላኩ አሻግሬ (ነፍሱን ይማረውና!) በህይወቱና በመድረክ ላይ ከተጫወታቸው አስቂኝ ትዕይንቶች አንዱን እንደ ትርክት እናወጋለን፡፡
በተለይ ዛሬ በሀገራችን የአስቂኝ ተውኔት ነገር ለዛውን እያጣና እየተሟዘዘ መምጣቱን የቲያትር ቤት መድረክ ትዕይንቶች የሚከታተልና ሬዲዮና ቴሌቪዥን የሚያይ የሚሰማ አድማጭ ተመልካች ሁሉ የታዘበውና የሚያውቀው ነው፡፡ ዛሬ ድንገት አስተዋጽኦ ቢሆንልን በሚል ከጥንቶቹ አንዱን እናስታውሳለን፡፡ እሱም ጋሽ መላኩ አሻግሬ እንደ ሽፍንፍን ያሉ ድንቅ ቧልታዊ ተውኔቶችን ከደረሱና ከተጫወቱ ተዋንያን መሀል ስመ ጥር የሆነ ባለሙያ ነው፡፡
ከዕለታት አንድ ቀን ጋሽ መላኩ አሻግሬ በማዕከላዊ ምርመራ ድርጅት እሥር ቤት ይታሰራል፡፡ የታሠረበት ምክንያት “በአንድ መጠጥ ቤት ውስጥ የወቅቱን የሀገራችንን የኢትዮጵያ መሪ “ባሪያ ብለህ መሳደብህን የሀገር ፍቅር ካድሬ ሰምቶ፣ መስክሮ፣ ከሶሃል” የሚል ነበር፡፡
ይህም በወቅቱ በሀገራችን የፖለቲካ ቋንቋ “የአፍ - ዕላፊ ወንጀል” በመባል የሚታወቅ ነው፡፡ (በወቅቱ ብዙ የእላፊ ወንጀሎች ተብለው የሚያሳስሩ “እላፊዎች” ነበሩ፡፡
አስረጅ፡- “እግር - እላፊ” የኢትዮጵያን ድንበር በእግር ተሻግሮ ወደ ጐረቤት ሀገር መኮብለል፡፡
“ልብ - እላፊ” - መንግሥትን ለመገልበጥ ማሰብ፣ ማሴር፣ ማደም፡፡
“ጭን - እላፊ” - በወቅቱ በምሥራቅም፣ በሰሜንም ጦር ግንባር ጦርነቶች ይካሄዱ የነበረ ሲሆን፤ ወደ ጦር ግንባር የዘመተ ሚኒሻ ወይም መደበኛ ወታደር ሚስት በመድፈር የታሰሩ እስረኞች፤ የታሰሩበት ምክንያት በሚለው ቅጽ ላይ #በጭን - እላፊ; ተብሎ ይነቆጣል ማለት ነው፡፡ ወዘተ…
ብዙ የሀገራችን እውነት ሲቆይ ተረት ይመስላል፡፡ ከላይ በተጠቀሰው ዓይነት እንግዲህ ከእለታት አንድ ቀን ተዋናይና ደራሲ መላኩ አሻግሬ፤ በአፍ - እላፊ ታስሮ ማዕከላዊ ምርመራ ድርጅት ይመጣል፡፡
መዝጋቢው እሥረኛም ፎርሙን ወይም ቅጹን አዘጋጅቶ ይመዘግበዋል፡፡
መዝጋቢ  - “ስሞትን ማን ልበል?”
መላኩ   -  “መላኩ አሻግሬ” ይላል፤አቶ መላኩ፡፡
መዝጋቢ  -  “የት ተወለዱ?”
መላኩ   -  “አዲስ አበባ”
መዝጋቢ  -  “ሥራዎት?”
መላኩ   -  “ትወና፡፡ የትያትር ደራሲ፡፡”
መዝጋቢ  -  “የሚሰሩበት መሥሪያ ቤት?”
መላኩ   -  “ሀገር ፍቅር ቲያትር”
መዝጋቢ -  “የታሠሩበት ምክንያት?”
መላኩ   -  (አቶ መላኩ ያመነታል)
መዝጋቢ -  “ግዴለም አይፍሩ፤ ለፎርሙ እኮ ነው፡፡ እኔም እንደርስዎ ያው እስረኛ ነኝ፡፡ ነጠላ ጫማዬን አያዩም?” ብሎ እግሩን አንስቶ ለአቶ መላኩ ያሳያል፡፡
ከዚያም፤ “እሺ አቶ መላኩ ይንገሩኝ? የታሠሩበትን ምክንያት--የፖለቲካ ዘለፋ… አፍ - እላፊ… ህገወጥ ንግግር? የሀገሪቱን መሪ በመሳደብ…የቱን ብጽፍ ይሻላል?;
አቶ መላኩም - “ይኸውልህ የኔ ልጅ፤…እንግዲህ የሀገር ፍቅር ቲያትር ሠራተኛ አይደለሁ?;
መዝጋቢ     - #አዎን;
አቶ መላኩ -  #ያሳሰረኝ የሀገር ፍቅር ካድሬ አደለ?”
መዝጋቢ   -  “አዎን”
አቶ መላኩ - “የሀገሪቱን መሪ ሰደብክ ብለው አይደል ያሰሩኝ?”
መዝጋቢ   - “አዎን”
አቶ መላኩ - “እንግዲያው የታሠረበት ምክንያት የሚለው ጐን ምንም ምንም ሳትጨምር - “በሀገር ፍቅር ምክንያት በልልኝ፡፡”
*   *   *
በዚያው በሀገር ፍቅር ቲያትር (ነፍሱን ይማረውና) መሠንቆ በመጫወት የሚታወቅ የነበረው ድምፃዊ ጌታመሳይ አበበ ነበር፡፡ ከጌታመሳይ ዜማዎችና ግጥሞች አንዱ የሚከተለው የሚገኝበት ሲሆን፤ይሄንኑ ግጥምና ዜማ አንድ ፈረንጅ ሀገር ኗሪ የሆነ ኢትዮጵያዊ ለፈረንጁ ህብረተሰብ ሊጫወተው ፈልጐ በዚያው በጌታመሳይ ዜማ እንደሚከተለው ተርጉሞ ይዘፍነዋል፡፡ ዘፈኑ፡-
#የሽንብራው ጥርጥር የዛፎቹ ፍሬ
የትም የትም ዞሬ ትዝ አለኝ ሀገሬ፡፡”
በሚለው ዜማ የቀረበ ነው፡፡ ለትርጉም የበቃውና የቀረበው ግጥም ግን እንዲህ ይላል በአማርኛ ፡-
“ክፉንም ደጉንም አብረን ተካፍለናል
ትላንት ዛሬ አይደለም ምን ያስጨንቀናል”
የእንግሊዝኛ ትርጉሙ፡-
 “The good and the bad things we have shared  together
 Yesterday is not today, why do we bother?”
 የሚል ነው፡፡ የእንግሊዝኛው ግጥም በአማርኛ ዜማ ሲተረጐም እጅግ አስቂኝ ሆነ፡፡ የተጨበጨበለት ነበር፡፡
የምንረግጠው አፈር የምናርፍበት መንገድ ሁሉ የፖለቲካ፣ የኢኮኖሚ የባሕል አዳራሽ መስካሪ ነው፡፡ በኮሮና ምክንያት ማደግያ ቦታ ብናጣ፤ ግቢ ውጪያችን በበሽታ የተከበበ ነው ብንባልም ከጥንቃቄ ጉድለት ከፍጹም እንዝላልነት በስተቀር በቀላሉ የሚጐዳን ሁኔታ ውስጥ አንመሰግም፡፡
“ዛር ልመና ሳይያዙ ገና
ከተያዙ ብዙ ነው መዘዙ”
--የሚለውን የጥንት የጠዋት እምነትና አስተሳሰብ ዛሬም አበክረን ማውጠንጠን የእግር መንገድ ብቻ ሳይሆን ዋና አውራ ጐዳናችን ሊሆን ይገባዋል፡፡ እና ደግሞ በወጉና በጥናት ላይ ተመስርቶ ማቀድን መተግበርንና ውጤቱን የት ደረስክ ማለትን በጐ የሚጠይቅ ምግባር ነው፡፡ አብዛኛውን ጊዜ ለሀገራችን አይነተኛ ችግር፤ ከሰው ሃይል አመዳደብና አቀናጅቶ ከመምራት ክህሎት ማጣት የመጣ ነው፡፡ ሁለቱንም ችግሮች በአግባቡ መፍታት ዋና ነገር ነው፡፡
በኮሮና አንፃር ሲጤን፤ የትምህርት ዘመን መዛባት ከሁሉም አሳሳቢው ስጋት ነው፡፡ የነገን ተረካቢ ትውልድ የጉዞ አቅጣጫውን ለመወሰን ብርቱ መንፈሳዊና ማቴሪያሊያዊ ብቃት ልንላበስ ይገባናል፡፡ በዓለም ላይ የኮሮናንና የትውልድን የነገ ህልውና አሰናስለን፣ የትምህርት ቤቶችን ለጤና አስተማማኝነት ካላሰብንበት በደብዛዛው ማየት ዋጋ ያስከፍላል፡፡ ከኪንደር ጋርደን ህፃናት ወጣቶችና ጐልማሳዎች እንዲሁም አዋቂዎች ድረስ ሥራዬ ብሎ ሁኔታቸውን የሚያጠና፣ ያሉበትን ደረጃ የትምህርት ዘመን ከመጐዳቱ በፊት የሚያቅድና የሚተገብር እንዲሁም አስፈላጊውን እርምጃ የሚወስድ ጠንካራ የመንግሥት አቅም እንደ ታላቅ ኃይል ሊታመንበት ይገባል፡፡ አሁን ባለን አንድም የበሽታውን አደገኛነት ያለማመዛዘን፤ አንድም የመንግሥት ተፃራሪ ኃይሎችን ቸል ባይነት የሚጠቁም ጠንካራ አስጠንቃቂና አስታዋሽ ደወል (Alarm) ያስፈልጋል፡፡ በሱቅና በሱፐር ማርኬት ደጃፍ የታሰረው ገመድ የማስጠንቀቂያ ደወል እንጂ የአትሌቶች የሩጫ መፈፀሚያ፣ የሪኮርድ መስበሪያ ኬላ አይደለም፡፡ በገመድ ስር መሹለክማ ተለምዶ ሃይ ባይ ያጣ ሆኗል፡፡ አንድ ሰሞን ማህበራዊ መራራቅ ተብሎ ነበር፡፡ ያንድ ሰሞን ቅንጦት መስሎ ከታየ ግን ሰነባብቷል፡፡ እንጠንቀቅ!
“ቅንዝንና የቀን ጐባጣን
ስቀህ አሳልፈው ሲያምርህ ሰው መሆን!”
-- ያሉትን ደራሲ አፈወርቅ ዮሐንስን አለመዘንጋት ነው፡፡
ብልህ ህዝብ አይቸኩልም!
ፈጥኖ ለመናገር አይጣደፍም!
የተናገረው ልክ ሆኖ ሲገኝም፤ “አላልኳችሁም!” ብሎ አይደገግም!
መርዶ ነግሮ ሰው ሲያለቅስ “እኔ ባመጣሁት ለቅሶ አዳም ተሰቀሰቀሰ; ብሎ በመርዶው አይኩራራም፡፡
ይልቁንም በማስጠንቀቅና ልብ አርጉ በማለት ያዝናል፡፡ ስለዚህም ህዝብና መሪውን ከጥፋት ያድናል!
ያም ሆኖ ኢትዮጵያ በፈጣሪዋ ፀጋ የምትኖር ሀገር ናት፡፡ ይቅር መባባልን ታከብራለች፡፡ ለእርቅና ለሽምግልና ቦታ ትሰጣለች፡፡  ከሁሉም በላይ ደግሞ ተመስገን ማለትን በቅጡ ታውቃለች፡፡
“ተመስገን ይሏል ሰው ባያሌው ታሞ
ካማረሩትማ ይጨምራል ደሞ!”
-- የሚለውን ለዘመናት በማክበሯ በምስጋናዋ ኖረናል፡፡
ያም ሆኖ ብልህነት አላጣችም፡፡ ያለ የሌላትን ኃይል አንድ ጉዳይ ላይ በማዋል አቅሟን አላሟጠጠችም፡፡ በዚያ ላይ ክፉ ጊዜ ከመጣ፣ ህዝቧም እሷም መላውን ያውቃሉ፡፡ ጐርፍን ተጐንብሶ የሚያሳልፍ ሰንበሌጥ፤ ቀና ለማለት ይበቃል!!

 የመንግስት የውጭ እዳ ከ28. ቢ. ዶላር በላይ ነው

           በፍጥነት እየገዘፈ የመጣው የመንግስት የውጭ እዳ ባለፉት ሁለት ዓመታት ቢረጋጋም፤ በ2012 ዓ.ም ከ28.6 ቢሊዮን ዶላር ሆኗል፡፡ የውጭ እዳ ለመክፈል የሚውለው ገንዘብ፣ የአገሪቱን መንግስት የሚፈታተን ሸክም ከመሆኑም በተጨማሪ ከዓመት ዓመት እየከበደ መጥቷል፡፡
በ2002 መንግስት ለውጭ እዳ 100 ሚሊዮን ዶላር ከፍሏል፡፡ በ2005 ግን የውጭ እዳ ክፍያው፣ እጥፍ ድርብ ስለጨመረ  ከግማሽ ቢሊዮን ዶላር በላይ አልፏል፡፡ በዚሁ አልተገታም፤ተባባሰ እንጂ አልተቃለለም፡፡ በ2008 ዓ.ም  መንግስት ከአንድ ቢሊዮን ዶላር በላይ ለውጭ እዳ ከፍሏል፡፡  የእዳ ክፍያ ጣሪያ የደረሰው ካቻምና ነው፡፡ የዕዳ ክፍያው፣ በ2011 ዓ.ም ከ2 ቢሊዮን ዶላር አልፏል፡፡
የገንዘብ ሚኒስቴር አዲስ ሪፖርት እንደገለጸው፤ የዕዳ ክፍያ ዘንድሮ ለመጀመሪያ ጊዜ ተረጋግቷል፡፡ መንግስት ለውጭ እዳ 1.99 ቢሊዮን ዶላር ከፍሏል - ለሁለት ቢሊዮን ትንሽ የቀረው፡፡ 600 ሚሊዮን ዶላር የተከፈለው ለብድር ወለድ ነው፡፡ 1.39 ቢሊዮን ዶላር ደግሞ፣ ዋናውን እዳ ለማቃለል፡፡ አሁን ባለው የብሔራዊ ባንክ ምንዛሬ ከተሰላ ፤የወለድ ክፍያው ከ20 ቢሊዮን ብር በላይ ነው፡፡ በአጠቃላይ የውጭ ዕዳ ክፍያው ደግሞ 70 ቢሊዮን ብር ገደማ ነው፡፡